نام پژوهشگر: مهرناز بهروز

تحول روایات پیشدادیان از اوستا تا شاهنامه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  معصومه انگوتی   نادر میر سعیدی مجد آبادی

اگر در مقایسه اوستا با روایات دوره ساسانی و ادبیات پهلوی با منظومه های حماسی ایران در قرن پنجم وششم بر آییم میان بعضی از قطعات آن فرق فاحش خواهیم دید این تفاوت در اصل داستان نیست زیرا از این حیث به تفاوتهای جزئی بر می خوریم این اختلاف بیشتر در اختصار و تفصیل است مثلاً نام کیومرث در اوستا گیه مرتن و در پهلوی گیومرد و در فارسی کیومرث می باشد و همچنین در اوستا کیومرث به عنوان اولین انسان و اوج تکوین نژاد بشر می باشد در کتب پهاوی نیز به عنوان اولین انسان می باشد که بقیه انسانها از نسل او می باشند و همچنین فلزات نیز از تن او پدید می آید ولی با ورود اسلام به ایسران کیومرث به عنوان اولین پادشاه شناخته می شود و هوشنگ اولین شخص در اوستا می باشد که برای ایزدان قربانی پیشکش مکند که از این قربانی کردن فقط در اوستا ذکر شده و در کتب پهلوی و اسلامی حرفی به میان نیامده است . نکته دیگر که مساوی بودن تعداد قربانی ها در همه ی شخصیت هایی که قربانی انجام می دهند چه این شخصیت فردی نیکو چون هوشنگ باشد یا اهریمنی چون ضحاک . دیگر شخصیت های پیشدادی نیز بر این روال می باشد.