نام پژوهشگر: [email protected] صرامی

بررسی کمی و کیفی آسیب شناسی رابطه دختران و پسران مجرد با غیر هم جنس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  رباب حامدی   مهرانگیز پیوسته گر

بررسی نقش سبک دلبستگی، تمایز یافتگی خود، رویدادهای استرس زای زندگی و طرحواره های ناسازگار اولیه در روابط با غیر هم جنس در دو بخش کمی و کیفی انجام شد. برای بخش کمی 400 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند و برای قسمت کیفی 10 نفر از دانشجویان این دو دانشگاه که با شکایت اصلی مشکل در رابطه با غیر هم جنس به مرکز مشاوره دانشگاه مراجعه کرده بودند مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های قسمت کمی با استفاده از ابزارهای سبک دلبستگی هازان وشیور، تمایز یافتگی اسکورن و دندی، طرحواره های ناسازگار یانگ و پرسشنامه های محقق ساخته برای رویدادهای استرس زای زندگی و مشکلات ارتباط با غیر هم جنس گردآوری شد. اعتبار و روایی پرسش نامه ها با استفاده از ملاک های روان سنجی به دست آمد. یافته های بخش کمی نشان داد بین سبک دلبستگی و مشکلات ارتباطی رابطه معنادار وجود دارد. تمایز یافتگی خود نیز با میزان مشکلات ارتباط با غیر هم جنس رابطه معنادار داشت. از میان خرده مقیاس های تمایز یافتگی: واکنش هیجانی، بریدگی عاطفی و آمیختگی با این نوع مشکلات رابطه معنادار، ولی بین موقعیت من و مشکلات ارتباطی رابطه معناداری مشاهده نشد. همه طرحواره های ناسازگار بجز معیارهای سرسختانه با این گونه مشکلات رابطه داشت و در میان انواع رویدادهای استرس زای زندگی فقط بین مشکلات آموزشی و مشکلات ارتباطی رابطه معنادار مشاهده شد. هم چنین نتایج نشان داد که از نظر میزان مشکلات با غیر جنس بین دختر و پسر تفاوتی وجود نداشت، در حالی که از نظر علت جذابیت غیر هم جنس، در همه ابعاد مطرح شده تفاوت دیده شد. در مورد علت عدم ارتباط (درافرادی که با غیر هم جنس رابطه نداشتند) ، فقط در عامل خجالتی بودن بین دختر و پسر تفاوت مشاهده شد. یافته های بخش کیفی علاوه بر این که تایید کننده نتایج کمی بود نشان داد که افرادی که با جنس مخالف مشکل داشتند احساس منفی نسبت به خود داشتند و نسبت به غیر هم جنس بدبین بودند که در پسرها بدبینی همراه با احساس برتری نسبت به دختران بود. فضای خانوادگی اغلب شرکت کننده ها اغلب متشنج، رابطه با مادر نامطلوب و با پدر تا حدی نامطلوب بود. الگوی رفتاری آنها در رابطه با غیر هم جنس ناکارآمد و همراه با اجتناب یا کنترل گری بود. اکثر آنها تحت تاثیر مشکلات عاطفی خانواده قرار می گرفتند و در شرایط استرس زا نمی توانستند هیجان های خود را کنترل کنند. از نظر میزان هماهنگی با ارزشهای خانواده، نیمی از شرکت کنندگان یکسان و بقیه متفاوت بودند. به طور کلی پژوهش نشان داد که سبک دلبستگی ناایمن، تمایز یافتگی خود( بالا بودن میزان واکنش عاطفی، بریدگی هیجانی و آمیختگی با دیگران) طرحواره های ناسازگار و مشکلات آموزشی با مشکلات در روابط عاطفی با غیر هم جنس رابطه معنادار دارد.