در بسیاری از مناطق جهان به خصوص نواحی خشک و نیمه خشک مانند ایران، یکی از راه حل های مقابله با مشکل کم آبی در فصول کم باران و همچنین سیلاب های بزرگ و پر رسوب در فصول پرباران، احداث سدهای کوتاه خاکی می باشد. از این رو بایستی این سازه ها در مکان هایی احداث شوند که بهترین کارایی را از نظر حجم مخزن و کاهش دبی سیل و همچنین کنترل مقدار رسوبات ورودی به مخزن سدها داشته باشند. یکی از مهمترین معیارهای احداث سد، مکان یابی مناسب آن می باشد. در این زمینه تکنیک سنجش از دور می تواند اطلاعات مفیدی را با قدرت تفکیک مکانی و زمانی بالایی در اختیار ما قرار داده و ابزار مفیدی بخصوص در نواحی که اطلاعات کافی دردسترس نیست باشد(مانند اکثر کشورهای در حال توسعه). دراین پژوهش روشی برای تعیین مکان ساخت سدهای خاکی ارائه شده است. معیارهای انتخابی که در دو دسته کیفی و کمی تعریف شده اند، برپایه آنالیزهای منطقه ای بوده و از داده های ماهواره ای(تصویر، مدل رقومی ارتفاع)؛ هیدرولوژی و ژئومورفولوژی استفاده شده است. معیارهای کیفی به منظور شناسایی دره ها، بستر دره ها و سازند های سنگی بر پایه تفسیر های چشمی تصاویر ماهواره ای و نقشه های بزرگ مقیاس دردسترس مورد استفاده قرار می گیرند. معیارهای کمی برحسب شاخص های هیدرولوژی، ژئومورفولوژی و ضریب ترکیبی بیان می شوند، شاخص مورفولوژی(?)، بعنوان نرخ سود به هزینه (b/c) و برحسب حجم آبی که می تواند ذخیره شود در مقابل حجم بدنه سد، قابل محاسبه است. شاخص هیدرولوژی(p) مبتنی بر آنالیز حوزه های مشارکت کننده و الگوهای باران سنجی در منطقه بوده و در نهایت ضریب (?) که بصورت ترکیب جنبه های هیدرولوژی و مورفولوژی می باشد. در روش بکار برده شده در حوزه کال آجی استان گلستان، از 56 تنگه انتخاب شده در مرحله اول تنها 27 مکان توانستند از فیلتر معیارهای پیشنهادی عبور کنند و در نهایت مکان های باقیمانده براساس مقایسات جفتی و وزن دهی در نرم افزار epert choice اولویت بندی شدند. کلمات کلیدی: سد خاکی کوتاه، سنجش از دور، gis، اولویت بندی

وتیور گیاهی است پر شاخ و برگ که ریشه هایی عمیق دارد. از این گیاه به عنوان یک ابزار بیومهندسی طبیعی برای اصلاح خاک،کنترل فرسایش و تثبیت شیب ها استفاده می شود و می تواند نقش مهمی در کنترل فرسایش اراضی لسی شرق استان گلستان ایفا نماید. لذا اثرات توپوگرافی برزنده مانی وتیور گراس و خصوصیات گیاهی آن(طول ریشه، محیط تاج، ارتفاع ازسطح زمین، ومحیط طوقه)درسه ارتفاع، دوشیب، ودوجهت متفاوت درحوضه آبخیز کچیک مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج اثرات ارتفاع و جهت ازطریق آنالیز واریانس فاکتوریال ، و اثرات شیب ازطریق آزمون t انجام گردید. بنابر نتایج حاصله، توپوگرافی بر میزان زنده مانی قلمه های این گیاه تاثیری ندارد اما بر خصوصیات گیاهی اندازه گیری شده، اثرمعنی داری دارد.

آگاهی از مواد غذایی موجود در گیاهان علوفه ای، کمک موثری در استفاده به موقع از آن ها، پیش بینی کمبودهای مواد غذایی خواهد بود. نیز پوشش گیاهی نقش مهمی را در فرایندهای هیدرولوژیک و تغییرات خاک بازی می کند. لذا به منظور بررسی کیفیت علوفه و برخی خصوصیات خاک تحت کشت گونه وتیور گراس ((vetiveria zizanioides، نمونه گیری پوشش گیاهی با مراجعه به ایستگاه کچیک در ابتدای اردیبهشت، اواسط خرداد، و انتهای مرداد به صورت تصادفی در 5 تکرار انجام شد. نمونه¬برداری خاک در دو منطقه شاهد و منطقه تحت کشت وتیور به روش تصادفی از عمق 15-0 سانتیمتری و 30-15 سانتیمتری انجام و از هر عمق 5 نمونه خاک (از هر سایت 10 نمونه و در مجموع 20 نمونه خاک) برداشت شد. سپس نمونه¬ها به آزمایشگاه منتقل و از نمونه¬های گیاهی شاخص¬های کیفی الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (adf)، پروتئین خام (cp)، خاکستر، قابلیت هضم پذیری ماده خشک (dmd) و انرژی متابولیسمی (me) و از نمونه های خاک خصوصیات اسیدیته، هدایت الکتریکی، کربن آلی، میانگین وزنی قطر خاک دانه¬ها، وزن مخصوص ظاهری اندازه گیری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss21 استفاده گردید. در بررسی کیفیت علوفه آنالیز داده¬ها در قالب طرح کاملا تصاونی با تجزیه واریانس یک طرفه و مقایسه میانگین ها با آزمون چند دامنه دانکن انجام شد. در آنالیز نمونه های خاک به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و مقایسه میانگین ها، از آنالیز واریانس دو طرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج آنالیز کیفیت علوفه نشان داد همه ی شاخص های کیفی علوفه برای گونه وتیورگراس در سطح احتمال 99% دارای تفاوت معنی دار در مراحل مختلف رویشی می باشد. به طور کلی در مرحله اول (ابتدای اردیبهشت) گونه وتیورگراس بهترین مرحله ارزش غذایی علوفه را نسبت به دو مرحله دیگر دارد. همچنین نیاز روزانه واحد دامی نژاد دالاق با استفاده از معادله ماف با در نظر گرفتن متوسط انرژی متابولیسمی گونه وتیورگراس محاسبه و مقدار علوفه مورد نیاز گونه وتیورگراس برای تأمین نیاز روزانه هر واحد دامی در منطقه مورد مطالعه 88/1 کیلوگرم در روز به دست آمد. نتایج آنالیز داده های خاک نشان داد اثرات اصلی سایت فقط در کربن آلی و میانگین وزنی قطر خاک دانه ها معنی دار است. کربن آلی افزایش معنی داری و میانگین وزنی قطر ذرات کاهش معنی دار در منطقه تحت کشت داشت و نیز اثرات متقابل سایت در عمق برای کربن آلی معنی داری بود. نتایج برش دهی اثرات متقابل سایت در عمق نشان داد که افزایش کربن آلی در سایت تحت کشت مربوط به عمق (cm 30-15) است. پس گونه وتیورگراس توانسته است بر خاک تحت کشت خود تاثیر گذار باشد.