چکیده شهرهای جهانی پدیده های نوظهوری هستند که با شکل گیری جهانی شدن معاصر به جغرافیای سیاسی نوین در سطح جهانی ابعاد تازه ای بخشیده اند. تا قبل از اواخر نیمه دوم قرن بیستم پدیده های جغرافیای سیاسی بیشتر بر اساس دیدگاه فضای مکان ها و در چارچوب دولت ـ ملت ها مورد بررسی قرار می گرفت و در این رویکرد این دولت ـ ملت ها بودند که بازیگران بلا منازع نظام بین الملل بودند و ژئوپلیتیک نیز بر مبنای تفکر دولت ـ محور بودن به تولید دانش در چارچوب الگوهای رقابت های بین دولت ها در عرصه بین الملل می پرداخت. در این میان به زعم متفکران جدید جغرافیای سیاسی همچون پیتر تیلور و همکارانش در گروه ( globalization and world city) یا (gawc) رویکرد نوینی جهت تحلیل پدیده ها در این رشته علمی شکل گرفته است که بیشتر مبنای آن بر اساس فضای جریان ها می باشد و محور تحلیل آن بر اساس الگوهای پیوندی میان پدیده ها است. این رویکرد نیز ژئوپلیتیک جدیدی را در عرصه جغرافیای سیاسی شکل داده است که مبنای تحلیل آن به الگوهای رقابتی به جای کشورها به کانون های قدرت های نوظهور که در فضای پیوندی به عنوان تکیه گاه های مکانی و تحت عنوان جهان شهرها عمل می کنند برمی گردد. این کانون های نوظهور فضای رقابت های قدرتی را شکل داده اند که در آن شهرهایی با مقیاس عملکردی جهانی در یک شبکه پیوندی با سایر شهرها به رقابت می پردازند. این وضعیت سبب می شود که شهرها به شدت برای ارتقاء خود در فضای سلسله مراتبی شبکه ای با یکدیگر رقابت نمایند. الگوی بوجود آمده در مقیاس جهانی نشان می دهد که ژئوپلیتیک جدید بر مبنای شبکه های قدرت و ثروت چگونه می تواند بر میزان بازیگری و در نهایت قدرت ملی کشور تاثیر گذار باشد. در این رساله بر اساس دیدگاه فضای جریان ها و شکل گیری شبکه های پیوندی با روش توصیفی ـ تحلیلی، روند تحول یک مکان شهری به یک شهر جهانی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و در نهایت وضعیت کلانشهر تهران و چگونگی ارتقاء آن به یک شهر جهانی در چارچوب پیشنهادات راهبردی بررسی می شود.