رساله حاضر «نفس» در اندیشه دکارت را مورد بحث قرار داده و با بررسی مبانی اندیشه او که در اوّلین گام در اثبات وجود نفس بر اصل «می اندیشم پس هستم» استوار است، به تبیین دیدگاه دکارت از ماهیت نفس و قلمرو آن می پردازد. از سوی دیگر نظر فروید به عنوان یک روان‎کاو درباره روان را مورد بررسی قرار می‎دهد و با تبیین ساحت‎های مختلف روان در فروید، به این نتیجه می رسد که نفس در فلسفه دکارت صرفاً به قلمرو ضمیر خودآگاه در روان‎کاوی فروید محدود می‎گردد و ساحت های دیگری روان یعنی ضمیر نیمه خودآگاه و ناخودآگاه که فروید مورد توجه قرار داده است از تعریف دکارت از نفس بیگانه می‎ماند.