نام پژوهشگر: داریوش مهرشاخی

تأثیر خشکسالیهای اخیر بر منابع ]بهای زیرزمینی دشت شیراز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده جغرافیا 1391
  جمیله مرادی   احمد مزیدی

چکیده خشکسالی یکی از پدیده های جوی است که بخشهای مختلف محیطی را در طول دوره ی حاکمیت تحت تأثیر قرار می دهد. یکی از بخشهای متأثر شده از شرایط بلند مدت منابع آبهای زیرزمینی است که کمتر از سایر بخش ها مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق به بررسی خشکسالی بر منابع آبهای زیرزمینی با استفاده از شاخص spi و شاخص منابع آب زیرزمینی(gri) بر اساس داده های بارش سالانه و عمق سطح ایستابی از سال آبی(1389-1372) در دشت شیراز پرداخته شد. نتایج این بررسی ها سال 1381-1380 را به عنوان خشک ترین سال و سال آبی 1373-1374 را به عنوان مرطوب ترین سال در دوره ی آماری مورد نظر معرفی می کند. در ادامه با تعیین ضریب همبستگی بین عمق سطح ایستابی و شاخص ipsدر مقیاسهای زمانی مختلف و همچنین بین شاخص gri با spi بالاترین ضریب همبستگی بین این دو شاخص مربوط به spi هجده ماهه به دست آمد. در بررسی توزیع مکانی شدت خشکسالی و افت سطح سفره آب زیرزمینی از قابلیت gis استفاده گردید. و در نهایت در بررسی تأثیر خشکسالی هیدروژئولوژیکی بر روی چاه ها از شاخص gri استفاده شد، بر اساس نتایج به دست آمده خشکسالی باعث افت سطح چاه ها و به تبع آن سطح آبهای زیرزمینی شده است. در نتیجه خشکسالی بر ابهای سطحی منطقه اثرات تخریبی مستقیم داشته، ولی بین خشکسالی و افت آبهای زیرزمینی همیشه یک تأخیر زمانی وجود دارد که این تأخیر تحت خصوصیات زمین شناسی و سنگ شناسی منطقه مورد مطالعه و همچنین عوامل غیر طبیعی از جمله برداشت های بی رویه در مناطق مختلف متفاوت است.بنابراین اثرات خشکسالی با تأخیر زمانی بیشتری در آبهای زیرزمینی (با تأخیر دو ماهه) رخ می دهد. واژگان کلیدی:خشکسالی، منابع آبهای زیرزمینی، شاخص بارش استاندارد، دشت شیراز