دیدگاه ها و نگرش های متفاوتی نسبت به موضوع و ماهیت امنیت و سازمان های نظامی وجود دارد که این دو تحت نفوذ عواملی مانند نوسان قدرت، رقابت ، همگرایی ، واگرایی ، بحران های سیاسی ، بحران های اقتصادی ، بحران های قومی و مذهبی ، ائتلاف صلح ، تجارت ، جنگ و ... است. استراتژیست ها با استفاده از ماتریس ها و جداول ارزیابی تهدیدات ، فرصت ها ، نقاط قوت و نقاط ضعف می توانند عوامل تهدید کننده ی امنیتی ( در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و نظامی ) و نظامی را مورد ارزیابی قرار داده و پیش بینی هایی را برای روندهای آتی انجام دهند . البته در ارتباط با موضوع خاورمیانه و ملاحظات سیاسی و امنیتی ایران که رابطه ی جدا نشدنی با آن را دارد باید توجه داشت که ساختار نظام جهانی در نظام نوین در حال تجربه کردن تحولاتی است که در مقایسه با قرن بیستم، از لحاظ تراکم قدرت بسیار متفاوت است .پیش بینی یعنی در نظر گرفتن مفروضات سنجیده ، درباره ی روندها و رویدادهای آینده. می توان روش های پیش بینی را به دو گروه عمده طبقه بندی کرد : روش های کمی و روش های کیفی . ایران به دلیل برخورداری از امتیازات ژئوپلیتیکی از جمله برخورداری از ذخائر سرشار انرژی نفت و گاز همواره مورد توجه قدرتهای خارجی بود و امنیت آن به سبب برخورداری از چنین امتیازاتی همواره قبل از انقلاب اسلامی توسط غرب تأمین می شد. به این ترتیب موقعیت ژئوپلیتیک ایران تا قبل از انقلاب اسلامی با تأکید بر متغییرهای سنتی مورد ارزیابی قرار گرفت و همین متغییرها بودند که باعث جلب توجه و علاقه ی کشورهای غربی به ویژه آمریکا به ایران شده بود . امابعداز انقلاب اسلامی وضع دگرگون شد. در این راستا ژئوپلیتیک شیعه نیز به طور جدی مطرح شده است که مفهوم امتداد جغرافیای سیاسی شیعیان در کشورهای مختلف خاورمیانه باهارتلند ایران است

انرژی به عنوان یکی از مهمترین چالش های جهان معاصر ازدرجه اهمیت رو به افزایشی در معاملات اقتصادی و سیاسی برخوردار است. در بین عوامل موثر در روند رو به رشد و افزودگی منابع تأمین کننده قدرت اقتصادی، انرژی و در رأس آنها نفت به عنوان چرخ دند? محرک چرخ اقتصاد و شاکله مهم قدرت اقتصادی در نظام بین الملل محسوب می گردد. هفت کشور نفت ‎خیز منطقه (ایران، عراق، عربستان، کویت، امارات متحده عربی، قطر، عمان بدون احتساب بحرین) که براساس آمار سال ???? بریتیش پترولیوم، با ??? میلیارد بشکه ذخایر اثبات شد? نفت نزدیک به ?? % کل ذخایر اثبات شد? جهان را در اختیار دارند که در این بین سه کشور عربستان ، ایران و عراق به ترتبیب دارای بیشترین تولید و درآمد نفتی در منطقه هستند و به همین لحاظ بیشترین نقش آفرینی را در منازعات ، روابط و دیپلماسی بین المللی دارند. براین اساس در این پژوهش به بررسی نقش سه کشور نفت خیز حوزه خلیج فارس یعنی ایران و عربستان و عراق در سیاستگذاریهای نظام بین الملل ، پرداخته ایم. روش پژوهش حاضر ازنوع توصیفی ـ تحلیلی و از نظر روش گردآوری اسنادی ( کتابخانه ای ) می باشد. نتایج بدست آمده حاکی از این است که در برهه های مختلف تاریخی سه کشور نام برده تاثیرگذاری قابل توجهی بر سیاست گذاری منطقه داشته اند و این تاثیر گذاری بخصوص توسط دو کشور ایران و عربستاندر دهه اخیر و به ویژه با بروز تحولات موسوم به بهار عربی در کشورهای عربی بارزتر گشته است.

در اواخر قرن بیستم دو حادثه مهم و تاریخی در جهان اتفاق افتاد که این دو حادثه منشأ تحولات بسیار شگرف و عظیمی گردیده است: 1-ظهور انقلاب اسلامی ایران و استقرار حکومتی مستقل با ماهیتی جدید. 2-فروپاشی یکی از دو ابرقدرت جهانی در جهان دو قطبی که از بعد از جنگ جهانی دوم بر جهان سیطره کامل داشتند یعنی اتحاد جماهیر شوروی. با فروپاشی ابرقدرت اتحاد جماهیر شوروی رقیب سرسخت 50 ساله ابر قدرت دیگر یعنی ایالات متحده آمریکا این تصور را در افکار عمومی جهان خصوصاً نظریه‎پردازان حوزه علوم اجتماعی و سیاسی ایجاد نمود مطمئناً لبیرالیسم که منشأ صهیونیستی دارد نظم نوینی را بر جهان حاکم نموده و جهان تک قطبی شکل می‎گیرد. و هژمونی آمریکا که از بعد از جنگ جهانی دوم بر بخشی از کره زمین مسلط گردیده اینک با فروپاشی نظام ایدئولوژیک مارکسیستی- لنینستی اتحاد جماهیر شوروی بر بخش دیگر جهان نیز مسلط خواهد شد. امّا ظهور انقلاب اسلامی ایران کلیه معادلات جهانی و تحلیل همه نظریه‎پردازان غربی را در هاله‎ای از ابهام برده و جهانیان شاهد ظهور اندیشه‎ای مبتنی بر نوع جدیدی از حکومت براساس دین گردید. نگاه ایدئولوژیک آمریکا براساس تفکر و اندیشه پیوریتانهای بنیانگذار نظام سرمایه‎سالار در چهارچوب صهیونیست مسیحی حکومت‎های سوکولار بر اومانیست و جهان‎بینی ماتریالیستی حاکم بر غرب بعد از رنسانس و کشف آمریکا و نگاه ایدئولوژیک ایران اسلامی براساس تفکر و اندیشه اسلامی بنیان‎گذار نظام حکومتی با نگرش شیعی و ولایت فقیه مبتنی بر جهان‎بینی الهی تضادهای عمیقی را در روابط با غرب خصوصاً ایالات متحده آمریکا ایجاد نموده است که چشم‎‎انداز روشنی از روابط فیمابین متصور نمی‎باشد. اختلاف اساسی و بنیادی این دو کشور در سه محور: 1- اختلاف اقتصادی 2- تفاوت‎های فرهنگی 3-اختلاف بر سر اسرائیل می‎باشد. محور اقتصاد غرب در اساس اقتصاد سرمایه‎داری مبتنی بر همه‎گونه آزادی عمل در افزایش سرمایه‎ و گردش آن در بستر اندیشه مرکانتلیستی آن تضادی عمیق و آشکار با نظام اقتصادی ایران دارد. در عرصه فرهنگی چالش‎ها و تضادهای عمیق دیدگاه ایدئولوژیک دو کشور بر آزادی، دمکراسی،آزادی زن، حقوق بشر و... فاصله‎های زیادی را ایجاد نموده و در بحث اسرائیل تاکنون هیچکدام از عقاید خود مبنی بر حذف اسرائیل یا حفظ اسرائیل کوتاه نیامده و با تعریف مرزهای امنیتی توسط هر دو کشور ایران و آمریکا و پیچیدگی روابط هر کدام با اقمار خود در منطقه چشم‎اندازی در حل موضوع دیده نمی‎شود. نقش انگلیس بعنوان قدیمی‎ترین و با سابقه‎ترین استعمارگر منطقه خاورمیانه و جهان و شناخت شبکه‎های امنیتی و اطلاعاتی به همه زوایای تاریک و روشن ایران و منطقه مانع بزرگ و اصلی حل و فصل اختلافات فیما بین ایران و آمریکا خواهد بود.

مطالعه روابط امنیتی اروپا و ایالات متحده آمریکا در چارچوب ناتو و در دوران بوش و اوباما، محور تمرکز این پژوهش است. نویسنده کوشیده تا نشان دهد که روابط امنیتی اروپا و آمریکا، از دوران وابستگی مطلق اروپا به واشنگتن آغاز شده و با گسترش اتحادیه اروپا و همچنین ناتو، این وابستگی مطلق به تدریج به همکاری متقابل استراتژیک مبدل گشته است. به این ترتیب هم ایالات متحده و هم اتحادیه اروپا به دنبال این هستند که برخلاف وجود پاره ای اختلافات، منافع و اهداف ویژه خویش را در چارچوب همکاری دوجانبه دنبال کنند. از سوی دیگر، اروپا می کوشد ساختار دفاعی و امنیتی خود را جدای از ایالات متحده و بیشتر در قالب ناتو شکل دهد که این امر منجر به تقویت پیمانهای دفاعی میان کشورهای اروپای باختری گردیده است. به نظر می رسد اروپا به دنبال ایفای نقش برابر با ایالات متحده است و برای رسیدن به این مهم از ناتو به عنوان بازوی قدرتمند نظامی خود بهره می برد. در حقیقت، اتحادیه اروپا با توسعه روابط خود با ناتو سعی دارد توانمندیهای اروپا را در مدیریت بحران نشان داده و به این ترتیب خود را از امکانات و توانمندیهای ایالات متحده بی نیاز سازد. اما، نگاه آمریکا در آن سوی آتلانتیک نسبت به ناتو گاهی متفاوت است و دولتهای محافظه کار و دموکرات آمریکا نسبت به منافع ملی خود، ائتلاف دو جانبه یا ابتکار عمل آمریکایی را ترجیح می دهند. این تفاوت در جنگ عراق و انقلاب لیبی خود را نشان داده است. واژگان کلیدی: اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا، ناتو، روابط امنیتی، وابستگی، همکاری استراتژیک.