نام پژوهشگر: علی اکبر حسن نژاد

بررسی کانی زائی مس در منطقه سنجو - شمال غرب دامغان بر اساس مطالعات کانی شناسی، ژئوشیمی و سیالات درگیر.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم پایه دامغان - دانشکده علوم پایه دامغان 1391
  مهدیه گلی   علی اکبر حسن نژاد

اندیس مس سنجو در 35 کیلومتری شمال غرب دامغان و در زون ساختاری البرز شرقی واقع شده است. لیتولوژی های رخنمون یافته در منطقه عبارتند از: آهک الیکا، کنگلومرا، شیل، ماسه سنگ (سازند شمشک)، و یک واحد ساب ولکانیک با ترکیب الیوین بازالت با سن ژوراسیک. کانی سازی در منطقه مورد مطالعه به صورت رگه ای است و کانی های سولفیدی کالکوپیریت، پیریت و به مقدار کم کوولین و کانی های گانگ شامل فلوئوریت، باریت و کلسیت که به صورت اولیه در امتداد زون گسله و به صورت استوک ورک در داخل واحد ولکانیکی رخ داده اند. در منطقه مورد مطالعه کانی های کالکوپیریت، پیریت، آرسنوپیریت و به مقدار کمتر کوولین و با تاخیر فاز کانی گالن در مرحله اولیه (هیپوژن) نهشته شده اند. از کانی های مرحله سطحی زاد (سوپرژن) نیز می توان به کوولین، کالکوسیت، کوپریت، مالاکیت و هیدروکسیدهای آهن اشاره نمود. دگرسانی های منطقه عبارتند از: سریسیتی شدن، آرژیلیتی شدن، گاها سیلیسی شدن و دولومیتی شدن. بر اساس بررسی های ژئوشیمیایی انجام شده سنگ های آتشفشانی مورد مطالعه در گستره بازالتی قرار می گیرند و این با نتایج بدست آمده از پتروگرافی سازگار است. بر اساس نمودار tas سنگ های آتشفشانی منطقه دارای ترکیب بازالتی بوده و در محدوده سری آلکالن قرار می گیرند. طبق نمودار عنکبوتی نمونه های مورد مطالعه در بررسی عناصر با شدت میدان بالا به خصوص ti , nb , ta تهی شدگی نشان می دهند. مطالعات میکرو ترمومتری انجام شده و بررسی میانبارهای دو فازی کانی فلوئوریت نشان می دهد که دامنه دمای همگن شدگی از 110 تا 330 درجه سانتی گراد و شوری آنها از 7.86 تا 22.51 معادل درصد وزنی نمک طعام در تغییر می باشد. همچنین بررسی میانبارهای سیال در کلسیت نشان می دهد که اغلب سیالات درگیر اولیه دو فازی غنی از مایع می باشند که دمای همگن شدن را بین c?112 تا c?261و شوری آن را بین 12.62 تا 23.05 درصد وزنی معادل nacl نشان می دهد. روندهای فیزیکی اصلی جهت نهشت اندیس مورد مطالعه شامل: جوشش، رقیق شدگی و سیالات سطحی می باشد. این روندها دلالت بر اختلاط و آمیختگی یک سیال داغ و شور با یک سیال سردتر و رقیق تر دارد. در حقیقت داده های حاصل از مطالعات میانبارهای سیال نشان می دهند که اندیس مس سنجو جز نهشته های مس گرمابی میان دمایی (مزوترمال) کمی متمایل به mvt می باشد.