نام پژوهشگر: محمد هادی نجارزاده

بررسی رادن‏خیزی سنگ‏ها تحت تنش‏های فشاری با شبیه‏سازی پاره‏ای از خصوصیات زمین‏لرزه در آزمایشگاه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده فیزیک 1391
  محمد هادی نجارزاده   عباس حسینی رنجبر

وجود عنصر اورانیوم در سنگ‏های پوسته خشکی زمین، سبب می‏شود که سنگ‏بستر‏ها همواره به عنوان چشمه تولید گاز رادیواکتیو رادن(222ra) در تمامی پوسته خشکی زمین عمل کنند و افزایش ناگهانی این گاز مخصوصا در محل‏ گسل‏های زمین نیز به عنوان یک پیش‏نشانگر زمین‏لرزه شناخته شده است. عوامل مختلفی در تغییرات غلظت رادن قبل از زمین‏لرزه نقش دارند که یکی از این عوامل می‏تواند ناشی از افزایش سطح موثر در رادن‏خیزی، به واسطه ایجاد ریزترک‏ها قبل از وقوع زمین‏لرزه اصلی باشد. در این پایان‏نامه با دو گروه از آزمایشات نقش این عامل مورد بررسی قرار گرفته است و از نمونه خاصی از گرانیت که یکی از مهمترین سنگ‏های گسلی رادن‏خیز است، به عنوان سنگ‏ نمونه استفاده شده است. در گروه اول آزمایشات، تغییرات رادن‏خیزی سنگ‏نمونه گرانیت با شکستن این سنگ تحت فشارهای مکانیکی مختلف بررسی شده است که نتایج این آزمایشات افزایشی بین 17%-7 % را در غلظت گاز رادن نشان می‏دهند. درگروه دوم آزمایشات نیز تغییرات رادن‏خیزی به واسطه آسیاب شدن سنگ‏نمونه مورد بررسی قرار گرفته است و افزایش میزان غلظت رادن بین 6 %- 16% به دست آمدکه این افزایش در محدوده نتایج حاصل از گروه اول آزمایشات می‏باشد. عامل دیگری که می‏تواند در تغییرات غلظت رادن قبل از زمین‏لرزه نقش داشته باشد، آزاد شدن اتم‏های رادن جذب شده توسط خاک شن و دیگر جامدات روی سنگ‏بستر در اثر پیش‏لرزه‏هاست. تغییرات رادن‏خیزی به واسطه این عامل نیز با شبیه‏سازی‏های آزمایشگاهی مورد بررسی قرارگرفت و میزان افزایش رادن در این آزمایشات نیز تا سقف 35 % مشاهده شد.