چکیده: علف های هرز بدون شک یکی از مهم ترین عوامل کاهش محصولات زراعی به شمار می روند و شناسایی نوع علف هرز و آگاهی از تراکم، غالبیت و الگوی ظهور آنها گام اصلی و اساسی در مدیریت علف های هرز و افزایش عملکرد گیاه زراعی می باشد. برای این منظور آزمایش در 4 مزرعه گندم هر یک به مساحت دو تا سه هکتار در چهار منطقه ونه-آباد واقع در شمال شهرستان باباجان در شمال شرق نقاره کوب در شرق و خونیق در جنوب شهرستان انجام شد. شناسایی و شمارش تراکم علف های هرز هر مزرعه درچهار سطح منطقه و شناسایی و شمارش تراکم علف های هرز هر مزرعه در چهار سطح مرحله رشد گندم (پنجه زنی، ساقه روی، خوشه دهی و رسیدگی) انجام شد. در هر مزرعه 8 واحد نمونه برداری به ابعاد 50×50 با الگوی w مشخص شد. در هر یک از مراحل رشد علف های هرز هر یک از این واحدهای نمونه برداری بر اساس گونه شمارش شدند. علاوه بر تعداد گونه علف هرز (غنای گونه ای) و تراکم علف های هرز در هر منطقه، فراوانی، یکنواختی، میانگین تراکم، وفور، شاخص تنوع گونه ای شانون –وینر، زمان سبز شدن و میانگین زمان سبز شدن علف های-هرز در هر منطقه مشخص شد. نتایج نشان داد که میانگین تراکم کل علف های هرز مزارع گندم شهرستان بین 5/131 تا 5/429 بوته در مترمربع بود که 50 تا 80 درصد آن در مرحله پنجه زنی گندم مشاهده شد.چهل و هفت گونه علف هرز متعلق به 16 تیره گیاهی در مزارع گندم مشاهده شد که تیره شب بو، کاسنی و گرامینه به ترتیب با 9، 6 و 3 گونه سهم بیشتری داشتند. بیشتر گونه های مشاهده شده گونه های یکساله بهاره بودند. در بین گونه های یکساله نیز علف های هرز پهن برگ گسترش بیشتری داشتند. گونه های بی تی راخ، علف شور، تلخه، ماشک گل خوشه ای، گل گندم و علف هفت بند در مزارع گندم غالب بودند. فراوانی هر یک از این گونه ها در مراحل مختلف رشد گندم و در مناطق مختلف متفاوت بود. آزمایش نشان داد که اوج ظهور علف های هرز در مناطق مختلف متفاوت بود.