نام پژوهشگر: فریده اسدزاده

بررسی و مقایسه ی بگودگیتا و منطق الطیر با تأکید بر مسأله ی عشق و معرفت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1391
  فریده اسدزاده   علی غفاری

عشق و معرفت از مهم ترین مباحث و مسائل عرفانی هستند که در بسیاری از متون سنت های مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. در اندیشه ی اسلامی و هندویی نیز در بسیاری از آثار عرفانی از جمله در دو منظومه ی منطق الطیر و بگودگیتا به عنوان راه ها و منازل وصول به حق تبیین شده اند. در این دو منظومه از مفاهیم مختلفی برای تبیین راه ها و منازل وصول به حق سخن به میان آمده است، این مفاهیم بنا به گزارش منطق الطیر عبارتند از هفت وادی که عشق و معرفت از اساسی ترین آن هاست. در بگودگیتا نیز سه طریق عمل، معرفت و عشق راه های وصول به حق شمرده شده اند. راه عشق در منطق-الطیر همان راه بهکتی و راه معرفت همان راه جنانه در بگودگیتا می باشد. در این دو منظومه ی عرفانی علی رغم وجود اختلاف در پاره ای از مسائل، در باب عشق و معرفت تعارض بنیادینی به چشم نمی خورد. این مسأله از آنجا ناشی می شود که اولاً غایاتی که در عرفان عملی و سیر و سلوک مطرح است با دغدغه-های ذاتی بشر تناسب تام و تمام دارد. ثانیاً میزان سازگاری عرفان عملی مندرج در بگودگیتا و منطق-الطیر با نظام های عرفان عملی خارج از خودش انطباق بسیار دارد. پژوهش حاضر درصدد است دو مفهوم عشق و معرفت را در بگودگیتا و منطق الطیر مورد بحث و بررسی قرار داده و وجوه تشابه و موارد اختلاف آن ها را ترسیم نماید.