نام پژوهشگر: مهدیه قلی زاده

شأن هنر در حکمت اُنسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده هنر و معماری 1391
  مهدیه قلی زاده   رحیم خوب بین خوش نظر

حکمت اُنسی، نوعی تفکر در ساحت حکمت می باشد؛ که به علم اعیان و حقایق اشیاء، در پرتو اُنس با حقیقت هستی می پردازد. در ساحت حکمت اُنسی،عالم و آدم محل تجلی ظهور حضرت حق می باشد و تجلی حق در قالب اسماء و صفات در موجودات این عالم تعین می یابد. در میان موجودات عالم،تنها انسان به صورت خدا خلق گردیده است،از این رو مظهر جامع همه ی اسماء و صفات الهی می باشد. جریان هستی در نظر حکمای اُنسی به گونه ای است که، از نقطه ای آغاز می شود و دوباره به همان نقطه شروع بازمی گردد.بنابراین نگاه حکمای انسی به تاریخ دوری می باشد. حقیقت در هر دور از ادوار تاریخ، به صورت اسمی از اسماء الهی ظاهر می شود؛بنابراین همه ی جوانب زندگی انسان،تحت تأثیر اسمی که در آن دوره تاریخی متجلی شده است،قرار می گیرد. هنر نیز فعالیتی انسانی و شأنی از شئونات حیات بشری می باشد که در طریقت اُنس،با سیر و سلوک و ابداع اثر هنری به حقیقت وجود تقرب می جوید و نسبتی خاص با اسمی که انسان مظهر آن است،پیدا می کند. هنر اُنسیدر بسترانکشاف حقیقت،آدمیرا از کثرت موهومات جدا وبه سمت وحدت هدایت می کند.بنابراین هنر در ساحت حکمت اُنسی،شأنی وجودی می یابد.لذا هنر اُنسی محل تجلی و زیبایی حضرت حق است. تجلی حق در هنر ابتدا در اُنس و پیوستگی هنرمند با هستی آغاز می شود و این اُنس و پیوستگی چیزی جز معرفت و شهود بی واسطه حق و تجلی آن در جان هنرمند نیست. از این رو هنر اُنسی مظهری از مظاهر اسمای حق می گردد. که حقیقت و زیبایی حق در آن از مستوری به پیدایی می آید و در اثر هنری به منصه ی ظهور می رسد.