چکیده: اسباب سقوط مجازات یکی از مباحث بسیار اساسی و مهم در حقوق جزا به شمار می آید که شناخت این اسباب می تواند اثرات زیادی در سرنوشت دعوای کیفری داشته باشد. این اسباب در حقوق جزای ایران عبارتند از: عفو، توبه، گذشت متضرر از جرم، مرور زمان کیفری، فوت متهم یا محکوم علیه، جنون و نسخ قانون جزا. گاهی این اسباب در زمره عوامل عینی مانند مرور زمان کیفری، عفو عمومی، نسخ قانون جزا و گاهی نیز در زمره عوامل شخصی مانند فوت متهم، جنون متهم یا محکوم علیه،گذشت شاکی یا مدعی خصوصی قرار می گیرند. حقوقدانان در کتب حقوقی و فقها در تألیفات فقهی هر یک از این اسباب را مورد بحث و بررسی قرار داده اند. حال ما بر آنیم تا با مطالعه این تألیفات ارزشمند بتوانیم یک اثر جامع فقهی و حقوقی در زمینه اسباب سقوط مجازات برجای گذاریم. از آنجایی که قانون گذار با توجه به مصلحت اجتماعی و حفظ نظم در جامعه و برقراری عدالت به بهترین نحو ممکن در برخی مواقع از اجرای مجازات در مورد مجرمین صرف نظر می کند و فایده ایی را که در عدم اجرای مجازات مشاهده می کند بیشتر از اجرای آن می داند، در نتیجه شناخت ماهیت این اسباب در حقوق ایران و همچنین در فقه اسلامی و بررسی نظرات حقوق دانان و علمای فقهی درباره این اسباب با مراجعه به کتاب های فقهی و حقوقی و مقالات علمی و دکترین حقوقی ضروری است. اهمیت موارد در حقوق جزایی به حدی است که برای اجرای آن گاهی اصل حتمی بودن مجازات ها و اصل تفکیک قوا نادیده این گرفته می شود.