نام پژوهشگر: ارزو جوادی پور

میکروفاسیس و محیط رسوبی سازند زیارت در شمال‏غرب دامغان (سیاه‏پره)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم پایه 1391
  ارزو جوادی پور   رضا اهری پور

سازند زیارت در برش سیاه‏پره واقع در شمال‏غرب دامغان (دامنه جنوبی البرز شرقی) با ضخامت 5/694 متر، عمدتاً شامل سنگ آهک، شیل و آهک‏های ماسه‏ای است. این رسوبات با سن ائوسن پیشین تا میانی به صورت هم‏شیب بر روی سازند فجن و با مرزی تدریجی در زیر سازند کرج قرار گرفته‏اند. به منظور بررسی دقیق اختصاصات رخساره‏ای و تفسیر محیط رسوبی دیرینه‏ی سازند زیارت در برش سیاه‏پره، تعداد 73 عدد مقطع نازک، مورد مطالعه‏ی دقیق میکروسکپی قرار گرفته است. نتایج این مطالعات منجر به شناسایی 11 رخساره‏ و 20 زیر رخساره‏ی میکروسکپی، وابسته به سه گروه رخساره‏ای سد و حاشیه سد به‏سمت دریای باز (شامل رخساره‏های: گرینستون و پکستون/ رودستون)، شیب قاره- انتهای شیب قاره (شاملرخساره‏های: توربیدایت‏های تخریبی و توربیدایت‏های آهکی) و فلات عمیق دریا- کف حوضه (شامل رخساره‏های:پکستون، پکستون- وکستون، وکستون، مادستون آهکی- وکستون، مادستون آهکی، شیل خاکستری تیره و چرت لایه‏لایه) شده است.با توجه به شواهد رخساره‏ای، رسوبات سازند زیارت در منطقه مورد مطالعه از زمان ائوسن پیشین تا میانی،بترتیب در دو محیط رسوبی فن دلتا و پلاتفرم کربناته حاشیه‏دار تشکیل شده‏اند. در مرز سازند فجن با سازند زیارت، شواهدیاز محیط فن دلتا وجود دارد. از زمان ائوسن پیشین تا میانی بتدریج با پیشروی دریا،شرایط برای تشکیل پلاتفرم کربناته مهیا می‏شود.ویژگی‏هایی نظیر وجود رخساره‏های توربیدایتی در لابلای رخساره‏های عمیق دریا (دارای فسیل‏های گلوبیژرین، رادیولار و اسپیکول‏ سیلیسی اسفنج‏) با ضخامت زیادکه موید وجود شیبمحیطدر هنگام رسوبگذاری‏ می‏باشد، نشان می‏دهدکه نهشته‏های کربناته سازند زیارت به احتمال قوی در یک پلاتفرم کربناته از نوع شلف حاشیه‏دار (دارای بادزن زیر دریایی)،تشکیل شده است. نمودار تغییرات سطح آب دریا در برش سیاه‏پره با نمودار تغییرات جهانی سطح آب دریا در ائوسن مطابقت دارد.بررسی فرآیندهای دیاژنتیکی حاصل از مطالعات پتروگرافی نیز نشان می‏دهد که رسوبات سازند زیارت در برش مورد مطالعه، تحت تأثیر سه مرحله دیاژنز دریایی، متئوریکی و دفنی قرار گرفته‏اند و چهار فرآیند دیاژنزی اصلی شامل سیمانی‏شدن، تراکم یا فشردگی، انحلال و جانشینی و دو فرآیند دیاژنزی فرعی شامل آشفتگی‏زیستی و تشکیل انواع رگه‏ها بر روی این سازند تأثیر گذاشته‏است.