نام پژوهشگر: فاطمه شهیدانی

ارزیابی فنی ، اقتصادی و اجتماعی شبکه های آبیاری قطره ای در باغ های سیب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - دانشکده کشاورزی 1391
  فاطمه شهیدانی   مصطفی کرباسیون

کشور ایران در نواحی خشک و نیمه خشک قرار گرفته و دارای منابع آبی محدودی می باشد لذا آب مهمترین محدودیت در تولید محصولات کشاورزی به شمار می رود. بنابراین اصلاح شیوه های آبیاری به منظور افزایش راندمان آبیاری و افزایش محصول و سودآوری کشاورزان از اهمیت شایانی برخوردار می باشد. اما استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار با تنگناها و دشواری های فنی، اقتصادی و اجتماعی گوناگونی نیز روبه رو است. ارزیابی عملکرد سیستم های آبیاری یکی از راهکارهای اساسی جهت توسعه و بهبود روش های مختلف آبیاری است که در نهایت منجر به افزایش بهره وری و کاهش تلفات آب خواهد شد. ارزیابی یک سیستم آبیاری بدان جهت ضروری است که برای مدیر باغ مشخص می کند که آیا اجرای سیستم مناسب بوده و اهداف فنی، اقتصادی و اجتماعی آن محقق گردیده است یا باید در تجهیزات سیستم آبیاری و شیوه مدیریت و بهره برداری از آن تغییراتی ایجاد گردد. این تحقیق به بررسی ساز ه های فنی، اجتماعی و اقتصادی موثر در نگرش باغداران شهرستان سمیرم در خصوص توسعه و استفاده بهینه از سیستم آبیاری قطره ای می پردازد که از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی بشمار می آید و از طریق پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. تکمیل پرسشنامه ها توسط جامعه آماری که باغداران بهره بردار از سیستم آبیاری قطره ایی در شهرستان سمیرم بوده اند انجام شده و ابعاد فنی، اجتماعی و اقتصادی مورد سنجش قرار گرفته و علاوه بر آن در سه طرح این منطقه اندازه گیری هایی از دبی و فشار انجام شد تا شاخص های فنی محاسبه شود. نتایج ارزیابی فنی در سه مزرعه مورد مطالعه در این منطقه نشان دهنده عملکرد مناسب فیلترها در سه سیستم، و یکنواختی توزیع بیش از 90 درصد است که حاکی از عملکرد فنی مناسب سیستم های مورد ارزیابی است. همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها نشان داد که ارتباط معنی داری بین بعضی از فرضیه ها پیرامون بخش های فنی، اجتماعی، اقتصادی و کارامدی آموزش های جهاد کشاورزی وجود دارد. با افزایش مساحت باغ ها و افزایش تعداد درختان میزان موفقیت از نگاه باغدار، موفقیت اقتصادی، رضایت و علاقه مندی و رضایت از نرخ بهره وام های بانکی افزایش داشته و این ارتباطات معنی دار می باشند. میتوان گفت که هر چه تناسب طرح های اجرایی از نظر باغداران بهتر بوده است، باغداران اعتماد بیشتری به جهاد کشاورزی و کارآمدی آنها پیدا کرده اند. به عبارت دیگر عملکرد مناسب و بجای کارشناسان مربوطه در طراحی بجا و متناسب در جلب اعتماد باغداران تاثیر معنی داری داشته است. کارآمدی ترویج بر میزان افزایش کیفی و کمی محصولات باغداران تاثیر بسزایی دارد و هرچه فعالیت های ترویجی سودمند تری انجام گیرد، در نهایت میزان بازده باغداران افزایش خواهد داشت