نام پژوهشگر: سیده مهسا فاطمی

تاثیر افزودن پتاسیم، کلسیم و سیلیسیم به محلول غذایی بر مقاومت گوجه فرنگی به شوری در سیستم کشت آبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده کشاورزی 1391
  سیده مهسا فاطمی   کاظم هاشمی مجد

کشت بدون خاک یکی از راههای افزایش کیفیت و کمیت محصولات زراعی و باغی در خاک های دارای محدودیت کشت می باشد. علی رغم آنکه در گذشته آب های شور برای کشاورزی نامناسب معرفی می شدند، با تنظیم غلظت املاح، می توان از آنها در کشت های آبی استفاده کرد. یکی از راهکارهای کاهش اثرات زیانبار تنش شوری استفاده از مواد مغذی معدنی همانند کلسیم، پتاسیم و سیلیسیم می باشد. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی با 24 تیمار و 3 تکرار در شرایط گلخانه ای اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل شوری در سه سطح 0، 30 و 60 میلی مولار، کلسیم در 2 سطح 0 و 10 میلی مولار، پتاسیم در 2 سطح 0 و 15 میلی مولار و سیلیسیم در 2 سطح 0 و 2میلی مولار بود. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری، شاخص های رشد (ارتفاع و قطر ساقه، تعداد و سطح برگ، تعداد گل، غنچه، میوه، ساقه جانبی)، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، هدایت روزنه ای و فلورسانس کلروفیل کاهش یافت. بیشترین ارتفاع بوته در تیمار حاوی سیلیسیم و کمترین مقدار آن در تیمار کاربرد توأم کلسیم، پتاسیم و سیلیسیم و کاربرد کلسیم در محیط شور بدست آمد. پتاسیم باعث افزایش قطر ساقه شد ولی مصرف توأم پتاسیم با سیلیسیم باعث کاهش قطر ساقه گردید. بیشترین مقدار تعداد برگ در تیمار حاوی پتاسیم مشاهده شد ولی کاربرد توأم پتاسیم با سیلیسیم و کلسیم با پتاسیم کاهش تعداد برگ و سطح برگ را به دنبال داشت. هرچند بیشترین مقدار کلروفیل برگ در تیمارهای کاربرد پتاسیم، کلسیم و سیلیسیم مشاهده شد ولی کاربرد توأم آنها باعث کاهش این صفت شد. مصرف عناصر کلسیم و سیلیسیم باعث کاهش تعداد ساقه جانبی گردید. در تیمارهای بدون شوری مصرف پتاسیم باعث افزایش تعداد غنچه و گل شد ولی شوری باعث کاهش این خصوصیات شد. بیشترین مقدار وزن تر و خشک اندام هوایی در تیمار حاوی پتاسیم و کمترین میزان آن در تیمار کاربر توأم کلسیم، پتاسیم و سیلیسیم بدست آمد. بیشترین وزن تر و خشک ریشه در تیمار شاهد و کمترین مقدار آن در تیمارهای حاوی، کلسیم، کلسیم و سیلیسیم و همچنین پتاسیم و سیلیسیم بدست آمد. غلظت سدیم اندام هوایی در تیمارهای شوری، کلسیم، پتاسیم و سیلیسیم افزایش یافت. تیمار شوری باعث افزایش سدیم ریشه شد ولی کاربرد کلسیم و پتاسیم مقدار آن را کاهش داد. بیشترین غلظت فسفر اندام هوایی در تیمار شاهد و کمترین آن مربوط به تیمارهای شوری 60 میلی مولار، پتاسیم و کاربرد توأم کلسیم و سیلیسیم بود. بیشترین مقدار فسفر ریشه از کاربرد سیلیسیم در سطح شوری 30 میلی مولار مشاهده شد. کاربرد کلسیم مقدار فسفر ریشه را کاهش داد. شوری و کاربرد توأم کلسیم و سیلیسیم باعث کاهش پتاسیم اندام هوایی شد. کاربرد پتاسیم باعث افزایش معنی دار پتاسیم اندام هوایی و ریشه گردید. در شوری 30 میلی مولار کاربرد کلسیم باعث افزایش پتاسیم ریشه شد. کاربرد کلسیم و پتاسیم باعث افزایش غلظت کلسیم ریشه و اندام هوایی شد. شوری باعث کاهش کلسیم اندام هوایی ولی افزایش کلسیم ریشه شد. کاربرد توأم سیلیسیم و کلسیم باعث افزایش معنی دار کلسیم ریشه شد.