نام پژوهشگر: مرتضی غیورمند

بررسی فلورستیک منطقه قره چه در خراسان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1391
  مرتضی غیورمند   شهریار سعیدی مهرورز

منطقه قره چه با وسعت تقریبی 9 هزار هکتار در شمال شرقی ایران، شمال استان خراسان رضوی و در مجاورت مرز های شرقی خراسان شمالی واقع شده است. محدوده ارتفاعی منطقه بین 1310 تا 2300 متر بالاتر از سطح دریا متغیر است. میانگین بارندگی سالیانه 1/319 میلیمتر و متوسط درجه حرارت سالانه 13 درجه سانتیگراد است. به منظور شناسایی و معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان، طی فصول رویشی سال های 1390 و 1391 گیاهان منطقه جمع آوری شد. در مجموع 409 گونه از گیاهان آوندی متعلق به 252 جنس و 62 تیره گیاهی شناسایی گردید که از این تعداد 6 گونه اندمیک خراسان هستند. بزرگترین تیره های گیاهی منطقه از نظر تعداد گونه عبارتند از: asteraceae (65 گونه)، fabaceae (34 گونه)، brassicaceae (28 گونه)، lamiaceae (27 گونه) و apiaceae (22 گونه).جنس های astragalus با 14 گونه، centaurea، cousinia و euphorbia هر یک با 7 گونه، allium و rosa هر یک با 6 گونه و chenopodium، convolvulus و silene هر یک با 5 گونه، دارای بیشترین تعداد گونه در منطقه هستند. اشکال عمده زیستی منطقه به ترتیب عبارتند از: همی کریپتوفیت ها با 45 درصد، تروفیت ها با 27 درصد و کامفیت ها و ژئوفیت ها هر کدام با 11 درصد. درصد بالای همی کریپتوفیت ها نشان دهنده ی اقلیم سرد و کوهستانی منطقه است. از نظر پراکنش جغرافیایی، بیشترین سهم مربوط به عناصر ایرانو-تورانی (59 درصد) و پس از آن عناصر چند ناحیه ای (13 درصد ) است که نشان می دهد منطقه از نظر جغرافیای گیاهی کاملاً تحت تأثیر عناصر فلورستیک منطقه ایران و تورانی است. همچنین euphorbia khorassanica saeidi, ghayormand & esser به عنوان گونه جدید شرح داده می شود. این گونه به منطقه قره چه خراسان در شمال شرقی ایران محدود شده است. صفات شاخص و ویژگی های تاکسونومیکی این گونه بیان شده و یک نقشه جغرافیایی نیز از مکان پراکنش این گونه جدید ارائه می گردد.