نام پژوهشگر: فاطمه کریمی هفشجانی

بررسی خواص کشسانی غشای گلبول قرمز طبیعی با استفاده از انبرک نوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان - دانشکده زیست شناسی 1391
  فاطمه کریمی هفشجانی   سعید عمادی

گلبول های قرمز خون (اریتروسیت ها) سلول هایی با قطر متوسط 8 میکرومتر، ضخامت 3-2 میکرومتر و حجم 90 فمتولیتر هستند. شکل مقعر دو طرفه همراه با انعطاف پذیری غشای آن ها، به گونه ای است که در طی عمر4 ماهه اش که حدود یک میلیون بار در سیستم گردش خون گردش می کند بتواند تغییر شکل های بزرگ برگشت‎پذیر‎ ‎ ‎‎ را در عین حفظ یکپارچگی ساختاری خود، تحمل کند. هدف از این پژوهش بررسی خواص کشسانی بسیار جالب گلبول قرمز است. گلبول های قرمز پس از جداسازی از خون، با بافر نمکی فسفات (که حاوی آلبومین سرم گاو است) و میکروکره انکوبه شدند. با تزریق نمونه در یک محفظه ی آزمایش، یک گلبول قرمز انتخاب کرده به یک میکروکره چسبانده و سپس با استفاده از انبرک نوری دنباله ای از جنس غشا از سلول بیرون کشیده شد. در این بررسی سختی گلبول قرمز با بیرون کشیدن دنباله n/m µ 184/0 به دست آمد در حالی که در بررسی های پیشین که توسط گلت و همکارانشان با انبرک نوری انجام شده بود سختی گلبول قرمز با تغییر قطر آن n/mµ 5/2، در روش میکروپیپت این عددn/m µ 10-4 و مطالعه یی که یانجی و همکارانش انجام داده بودند سختی غشای گلبول قرمز n/m 3-10 ×72/3 حاصل شده بود. همچنین با اندازه-گیری میزان نیروی لازم برای شکل گیری این دنباله از غشای سلول، مقدار نرم شدگی(?) غشا بعد از تشکیل دنباله تعیین گردید. میزان ? از میکروکره های نشاندار نشده 16/0 ± 6/0 به دست آمد. مقدار عددی ? نشان می دهد که در23 درصد از سلول های مورد آزمایش، پس از تشکیل دنباله، غشای این سلول ها 60 درصد نرمتر شده اند.