نام پژوهشگر: نعیمه ابراهیمی فرد

سیر فنّ ترجم? عربی به فارسی از آغاز تا قرن ششم با تأکید بر متن کلیله و دمنه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  نعیمه ابراهیمی فرد   محمدصادق بصیری

سیر ترجمه عربی به فارسی با ترجمه های قرآنی آغاز گردید و سپس در طول چند قرن آثاری در موضوعات دینی، هیئت ونجوم، تاریخ، فلسفه و تصوّف،جغرافی،ریاضی، پزشکی و تعبیرخواب از عربی به فارسی ترجمه شد.این آثار نوعاً به بیانی ساده تر بازنویسی می شد،یا تعلیقاتی برآن اضافه می شد، تلخیص می شدند یا اصلاحاتی در آنها صورت می گرفت. مترجمان متون غیر دینی بیش از مترجمان قرآن،به مختصه های دستور فارسی توجّه نشان می دادند؛ در نتیجه دو رویکرد نسبتاً متفاوت به ترجمه یکی مناسب گفتارهای دینی ودیگری مناسب ترجمه های علمی و دیگر آثار بوجود آمد.بررسی این امر نشان دهنده سعی آنها در ایجاد تناسب بین موضوع متن و شیو? ترجمه واز سویی دیگر روند رشد ترجمه است.تکوین فنّ ترجمه در کلیله و دمنه به ثمر نشست.در ترجمه ادبی کلیله و دمنه که خود یک اثر ادبی است،دقّت در برابریابی واژگانی و دستوری، طبیعی بودن متن ترجمه،انسجام متن،وحدت پیام هر دو اثر،زیبایی کلام و نهایتاً همپایگی دو اثر دیده می شود.نصرالله منشی هرگز در پی آن نیست که به کمک فرهنگ لغت واژه ها را یک به یک به زبان دیگر برگرداند،بلکه بر آن است تا برای انتقال مفاهیمی که در زبان مبدأ بیان شده است قوالب تازه ای در زبان مقصد بیافریند به طوری که هیچ بخشی از صورت و معنی از میان نرود.پس دست به ابداع متنی تازه زده است.نصرالله منشی در این راستا از تکنیک های ترجمه با تبحّر بسیاری بهره گرفته است.