با توجه به محدودیت منابع در ساخت و توسعه سیستم های حمل و نقلی امروزه مدیریت، تحلیل و پیش بینی ترافیک اهمیت بسزایی یافته است. از مهم ترین ابزارهای تحلیل ترافیک نرم افزارهای شبیه ساز هستند که خود بر پایه مدل های مهندسی ترافیک عمل می کنند. از بین مدل های موجود، مدل های آتوماتای سلولی که از جمله مدل های خرد شبیه سازی می باشند اخیراً کاربرد فراوانی پیدا کرده اند. هدف از ارائه این پایان نامه کالیبره نمودن یک مدل خرد ریاضی به منظور استفاده در نرم افزارهای شبیه ساز برای بررسی رفتار رانندگان کشورمان می باشد برای این کار آتوماتای سلولی با یک مدل ریاضی قابل تحلیل برای شبیه سازی ترافیک نامنظم جاری در بزرگراههای ایران بکار گرفته شده است . در این مطالعه ابتدا یکی از مدل های بکار گرفته شده در شبیه سازی ترافیک انتخاب شده و با تلفیق آن با روش آتوماتای سلولی نسبت به پیاده سازی آن اقدام شده و پارامترهای ترافیکی سرعت,جریان وچگالی مدل استخراج شده است. سپس با استفاده از تصویر ترافیکی تهیه شده از منطقه مورد مطالعه پارامترهای ترافیکی سرعت,جریان وچگالی نمونه نیز محاسبه شده و با خروجی مدل مقایسه شده است. در نهایت نسبت به کالیبره کردن مدل ریاضی پیشنهادی بر اساس داده های واقعی اقدام و نتایج مدل کالیبره شده با نمونه واقعی مقایسه شده است و نشان داده شده است که روش آتوماتای سلولی به دلیل ویژگی های فضایی و بصری و دینامیک و در عین حال سادگی از مطلوبیت بالایی در شبیه سازی ترافیک به عنوان یک سیستم پیچیده غیر خطی مکان مند برخوردار است.همچنین در این پایان نامه نشان داده شد که با استفاده از تلفیق اتوماسیون سلولی و روش کلونی زنبورها میتوان به نتایج بهتری در شبیه سازی جریان ترافیک بزرگراهها دست یافت بطوری که در پیش بینی جابجایی طولی خودرو ها به دقت 03/5 متر و در پیش بینی جابجایی عرضی به دقت 21/5 متر دست پیدا کرده و در پیش بینی سرعت جابجایی خودروها نیز دقت کار نسبت به مدل مطلوبیت پایه چهار برابر شده است.