مهارت اطلاع یابی یکی از اجزای اصلی سواد اطلاعاتی و در واقع از مهارت های اولیه ای است که برای تحقق سواد اطلاعاتی ضروری است. از آنجا که مراجعه به منابع اطلاعاتی در کلیه مراحل تحقیق اجتناب ناپذیر است، بنابراین آموزش روش های تحقیق به موازات آموزش مهارت های اطلاع یابی و به تبع آن توسعه ی سواداطلاعاتی ضرورت دارد. این پژوهش به بررسی مهارتهای اطلاع یابی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای آزاد و دولتی شهر تبریز و مقایسه سه عامل دسترسی، ارزیابی و تعیین ماهیت اطلاعات در بین این دانشجویان این دو دانشگاه می پردازد. جامعه مورد بررسی این پژوهش در مجموع شامل 5244 نفر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های آزاد و دولتی تبریز در چهار گروه علوم انسانی، فنی ومهندسی، علوم پایه و کشاورزی می باشد که از بین آنها تعداد 360 نفر بر اساس جدول «کرجسی و مورگان» نمونه گیری شده اند. داده های مورد نیاز این پژوهش بر اساس پرسش نامه محقق ساخته بر منبای استاندارد های اول تا سوم acrl است که شامل 41 سوال بسته می باشد. پایایی پرسشنامه بر اساس آزمون آلفای کرونباخ 94/0 محاسبه گردید. از بین پرسشنامه های توزیع شده تعداد 329 پرسش نامه بازگردانده شده است. داده های به دست آمده در با نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده و برای آزمون فرضیه ها از آزمون آماری uمن ویتنی استفاده شد. نتایج نشان می دهد که در کل بین مهارت اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دو دانشگاه، از نظر دسترسی، ارزیابی و تعیین ماهیت اطلاعات تفاوت معنی داری وجود ندارد اما تفاوتهایی در مقایسه دو به دوی گروههای مورد مطالعه مشاهده شد. همچنین مهارت اطلاع یابی دانشجویان بر اساس طیف 5 قسمتی لیکرت درکل در سطح بالاتر از متوسط (82/3) ارزیابی شد.

مقدمه : جوامع امروز برای همراهی با تغییرات سریع اطلاعات، ساختارهای علمی –آموزشی خود را بهینه می نمایند و با تقویت زیر ساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، افق تازه ای برای کسب دانش مادام العمر فراهم می نمایند. جوامع عصر اطلاعات نیاز به اطمینان دارند که یادگیران مستقل بتوانند، با مهارت های یادگیری مداوم تجهیز شوند. از این رو دانشکده های پزشکی بر کسب مهارت و دانش خود –رهبری در میان دانشجویان پزشکی به منظور یادگیری مادام العمر تأکید ویژه ای دارند. بیان مسیله: خودکارامدی از نظریه ی شناخت اجتماعی آلبرت بندورا، روان شناس مشهور مشتق شده است که به نقش باورها یا قضاوت های فرد به توانایی های خود در انجام وظایف و مسیولیت ها اشاره دارد. بدین ترتیب رفتار انسان تنها در کنترل محیط نیست بلکه فرایندهای شناختی نقش مهمی در رفتار آدمی دارند. خودکارآمدی بر سطح عملکرد افراد تأثیر می گذارد و عاملی مهم در شناخت دانش و مهارت و بینش افارد از خود می باشد، همچنین برسی ارتباط مهارت های سواد اطلاعاتی با خودکارآمدی ، کمک بسزایی به یادگیری مستقل و مادام العمر افراد می کند. از طرفی نیازهای متغیر حوزه ی علوم پزشکی و لزوم تقویت روحیه ی اعتماد به نفس برای مدیریت شرایط پیش بینی نشده و استفاده از داشته های حاصل از متون درسی و مهارت های بالینی کسب شده از اهمیت بالایی برخوردار است. (مانند مواجهه با بیمار بدحال و حفظ خونسردی برای انجام فرایند تشخیص و درمان). هدف : این پژوهش پیش بینی ارتباط مهارت های سواد اطلاعاتی با باورهای خودکارآمدی دانشجویان علوم پزشکی است، تا اثربخشی آموزش های ارایه شده در افزایش سواد اطلاعاتی و خودکارآمدی دانشجویان معین شود. روش تحقیق : پیشمایشی و نوع آن کاربردی بوده است. برای انجام این تحقیق از 301 دانشجوی پزشکی و پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی مشهد به روش انتخاب تصادفی و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است و برای روایی محتوایی پرسشنامه از متخصصین نظرخواهی شد و اصلاحات مورد نظر آنها در پرسشنامه نهایی اعمال شد. برای سنجش پایایی سیوالات به وسیله ی پیش آزمون انجام شده بر روی نمونه ی تصادفی 38 نفره، پرسشنامه توزیع شد که ضریب آلفای کرانباخ (اعتبار پرسشنامه) 94/0 به دست آمد و ضریب آلفا برای کل حجم نمونه (301 نفر) 95/0 محاسبه شد. همچنین برای آزمون فرضیات و سیوالات پژوهش از آزمون t، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس (آنوا) استفاده شده است. یافته ها : با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، توزیع نرمال داده های سواد اطلاعاتی و خودکارآمدی تایید شد. نتایج حاصل از توزیع فراوانی نمونه ها نشان داد 6/25 درصد مذکر و 8/73 درصد مونت بودند. همچنین دانشجویان پزشکی 5/57 درصد و دانشجویان پرستاری 5/42 درصد حجم نمونه را تشکیل داده بودند. با توجه به نتایج حاصل از آزمون t مشخص گردید. تفاوت معناداری میان جنسیت و رشته ی تحصیلی با خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان وجود ندارد. تحلیل واریانس نشان داد تفاوت معناداری بین خودکارامدی حاصل از سواد اطلاعاتی در دانشجویان ورودی های مختلف وجود ندارد. (p-value=0/153>0/05) یافته های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد ارتباط معناداری میان سن دانشجویان با باور خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی وجود ندارد (p-value=0/152>0/05) ضریب همبستگی پیرسون میان متغیر سواد اطلاعاتی با خودکارآمدی به میزان 81/0 به دست آمد که ارتباط مستقیم و زیادی میان آنها وجود دارد. بحث و نتیجه گیری : بین مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان با کسب خودکارآمدی آنها رابطه وجود دارد که این ارتباط وابسته به جنسیت، رشته ی تحصیلی، سال ورود به دانشگاه و سن دانشجو نیست. همچنین بین سطوح مهارت های سواد اطلاعاتی، توانایی تعیین دامنه ی اطلاعات و دسترسی به اطلاعات با باور خودکارآمدی دانشجویان رابطه وجود دارد. شناسایی و تقویت مولفه های باور خودکارآمدی، تغییر نظام آموزش پزشکی بر مبنای حل مسیله، آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی، تجارب یادگیری بر مبنای شواهد بالینی از شاخص های موثر بر خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان علوم پزشکی است.

افزایش و تنوع منابع اطلاعاتی در عصر حاضر همراه با تغییراتی در نگرش و تعاملات علمی محققان سبب گردیده است ارزیابی تاثیر و یا بررسی نقش مثبت و یا منفی این عوامل در رفتار اطلاع یابی و استنادی ایشان از نگاه سیاستمداران نظام آموزشی همچنین سازمان های ارائه دهنده خدمات به جوامع علمی بسیار مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش به منظور شناخت رفتار استنادی اعضای هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در استفاده از منابع چاپی و الکترونیکی و ارزیابی صحت استناد ات ایشان در تالیف مقالات صورت پذیرفته است. این پژوهش از نوع کاربردی و با استفاده از فن تحلیل استنادی انجام گرفته است. جامعه مورد بررسی مشتمل بر 1325 مقاله منتشر شده در مجلات داخلی توسط 238 عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد (با رتبه استاد و دانشیار) در فاصله زمانی 1389-1387 است. گردآوری داده ها در این بررسی با مشاهده مستقیم و ثبت اطلاعات در دو چک لیست (کاربرگه) از پیش تنظیم شده صورت پذیرفت، اطلاعات حاصل با استفاده از روش های اماری توصیفی و استنباطی در نرم افزارهای آماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد از میان 297 مقاله نمونه، تنها 84 مقاله دارای استناد به منابع الکترونیکی بوده و به طور کلی میزان استناد به منابع الکترونیکی در میان 8110 استناد تحت بررسی، 316 استناد، معادل 89/3 % در میان کل استنادات می باشد. مجلات چاپی با 31/57 % و مجلات الکترونیکی با 3./43 % بیشترین محمل مورد استفاده در میان انواع منابع اطلاعاتی می باشد. بررسی صحت استنادات در میان منابع چاپی و الکترونیکی تفاوت معناداری را نشان داد. میزان خطای استنادی در میان منابع چاپی (16/36 %) و در میان منابع الکترونیکی (38/73 %) گزارش گردید. همچنین یافته ها نشان داد میزان خطای استنادی در منابع به زبان لاتین و فارسی تفاوت معناداری ندارد.

هدف اصلی این مطالعه، بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی اعضای هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی و ارزیابی میزان رضایتمندی دانشجویان از (رویکردها و شیوههای تدریس) آنان بود. حجم نمونهی استادان 132 نفر و حجم نمونهی دانشجویان 265 نفر به نسبت حضور در چهار حوزهی تحصیلی بود، که به روش طبقهای تصادفی ساده بدون جایگزینی انتخاب شدند. این پژوهش به روش پیمایشی از نوع مقطعی در سال 90-1389 انجام یافته و دادههای تحقیق با استفاده از پرسشنامهی تدوین شده بر اساس 22 شاخصهی برآیندی در ذیل 5 استاندارد مندرج در «استاندارد قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» (ای.سی.آر.ال، 2000) و پرسشنامه ی محقق ساخته گردآوری شده است. بر اساس یافته های پژوهش میانگین سواد اطلاعاتی اعضای هیئت علمی در پنج استاندارد، بالاتر از حد متوسط است. نیز نتایج نشان داد میانگین رضایت مندی دانشجویان از اعضای هیئت علمی، بالاتر از حد متوسط است. همچنین نتیجه ی آزمون همبستگی پیرسون در سطح 05/0، نشان داد بین میزان سواد اطلاعاتی اعضای هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی و میزان رضایت مندی دانشجویان از آنان رابطه ی معناداری وجود ندارد )05/0p-value>؛ 435/0(r=. و فرضیه ی پژوهش رد شد.

امروزه مدیریت دانش به عنوان ابزاری قدرتمند برای دستیابی به مزیت های رقابتی و مدیریت دارایی های دانشی آشکار و پنهان سازمان ها مطرح است. مراکز پژوهشی نیز به دلیل ماهیت عملکردی خود به عنوان یکی از مراکز تولید، رشد و اشاعه دانش می توانند از آن بهره مند گردند. در راستای اجرای اثربخش مدیریت دانش، امکان سنجی اولیه پیاده سازی آن برای آگاهی از میزان آمادگی زیر ساخت های لازم، پیش از اجرایی کردن طرح و صرف هزینه های مربوط به آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. از طرفی وجود شبکه های اینترانتی در نگهداری، ثبت و اشتراک گذاری دانش مفید می باشند. لذا در این پژوهش به بررسی میزان آمادگی زیر ساخت های شبکه اینترانتی شارح و همچنین بررسی دو عامل فرهنگ و ساختار سازمانی موجود در چهار مرکز پژوهشی اسلامی قم به منظور پیاده سازی مدیریت دانش از طریق این شبکه در بین این مراکز پرداخته شده است. روش این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی می باشد و کلیه متخصصان شبکه اینترانتی شارح، کلیه کارکنان چهار مرکز پژوهشی اسلامی قم (شامل پژوهشکده دفتر تبلیغات اسلامی، پژوهشکده فرهنگ و اندیشه، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و دانشگاه باقر العلوم)و همچنین کلیه کاربران شبکه شارح شاغل در چهار مرکز پژوهشی فوق، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. نمونه پژوهش، با روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ای انتخاب شد. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق چهار نوع پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید که سوالات هر یک از پرسشنامه هابر اساس اطلاعاتی که پژوهشگر از مبانی نظری و پیشینه پژوهش و مطالعاتی که درباره شبکه های اینترانتی بدست آورد، تدوین شده است. روایی پرسشنامه ها از نوع روایی صوری و محتوایی است و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرو نباخ (پرسشنامه الف 94/0، پرسشنامه ب 92/0، پرسشنامه ج 85/. ، پرسشنامه د81/0)محاسبه گردیده است.تحلیل نتایج حاصل، حاکی از آن است که شبکه اینترانتی شارح زیر ساخت های لازم برای اجرای موفق مدیریت دانش بین مراکز پژوهش اسلامی قم را ندارد اما مراکز فوق هم از بعد فرهنگ انسانی و هم از بعد ساختار سازمانی آمادگی لازم برای پیاده سازی مدیریت دانش را دارند که رتبه هر یک از مراکز نسبت به سایر مراکز نسبت به سایر مراکز و همچنین نسبت به هر یک از ابعاد مورد بررسی متفاوت می باشد

هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین وضعیت تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین و دانشکده منابع طبیعی بهبهان در سطوح ملی و بین المللی طی سال های1368 تا 1387 شمسی به تفکیک نوع مدرک و روند رشد است. این پژوهش از نوع توصیفی است که با روش پیمایشی و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی، کارنامه ی پژوهشی، وهمچنین استفاده از داده های پایگاه وب آو ساینس می باشد. جامعه ی مورد مطالعه شامل 128 نفر عضو هیأت علمی شاغل در هر سه موسسه ی مورد مطالعه بود. یافته های پژوهش نشان دهنده ی روند صعودی تولیدات علمی طی دوره ی مورد بررسی بود و بیش ترین میزان مدرک علمی در سال 1387 تولید شد. از مجموع تعداد 5715 عنوان مدرک تولیدشده، مقالات با 3531 عنوان (7/61 درصد) در رتبه ی اول و پایان نامه های دوره های تحصیلات تکمیلی، طرح های پژوهشی و کتاب به ترتیب با 1700 (7/29 درصد)، 399 (9/6 درصد) و 85 (7/1 درصد) عنوان در رتبه های بعدی قرار گرفتند. قالب مدرک برتر تولیدی در هر سه موسسه مقاله ، و تولیدات علمی جامعه ی پژوهش به طور وسیع به زبان فارسی بود. مقایسه ی میزان تولیدات علمی بین موسسه ها، گروه های آموزشی و رشته های جامعه ی پژوهش بیانگر آن بود که دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین، موسسه ی برتر از لحاظ تولیدات علمی و گروه آموزشی "زراعت و اصلاح نباتات" و رشته ی "زراعت" همین دانشگاه به ترتیب گروه آموزشی برتر و رشته ی برتر هستند. اینترنت، مجله ی لاتین و کتاب لاتین در هر سه موسسه به ترتیب، اولویت اول تا سوم منابع مورد جستجوی اطلاعات بودند و بین منابع چاپی و الکترونیکی، منابع الکترونیکی اولویت اول جستجوی اطلاعات توسط جامعه ی پژوهش بودند. از مجموع تعداد مقاله های تولیدشده، بیش ترین تعداد با 850 عنوان مقاله (3/70 درصد) در مجله های معتبر داخلی و کم ترین تعداد با 359 عنوان مقاله (7/29 درصد) در مجله های معتبر خارجی منتشر گردید. نتایج همچنین نشان داد که بین میزان تولیدات علمی، با سابقه ی خدمت و رتبه ی علمی اعضای هیأت علمی رابطه ی مثبت و بسیار معناداری وجود دارد. بررسی میزان تولیدات علمی جامعه ی پژوهش در پایگاه وب آو ساینس در دوره زمانی مورد بررسی حاکی از آن بود که تعداد 86 عنوان مدرک در این پایگاه نمایه شد. به تدریج و با نزدیک شدن به سال های انتهایی دوره، تعداد مدارک نمایه شده رو به افزایش گذاشت به طوری که بیش ترین تعداد مدرک در سال 2009 میلادی تولید شد که معادل 8/62 درصد مجموع تولیدات نمایه شده بود، که بیانگر روند رو به رشد تولیدات است. دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران با تولید 46 عنوان، موسسه ی برتر گردید. مقاله قالب مدرک برتر، و تمامی مدارک نمایه شده در این پایگاه، به زبان انگلیسی بود.