نام پژوهشگر: ضحا فلاح نیا

بررسی انسان شناختی سقانفار روستای شیاده بابل (معانی فرهنگی نقش مایه های ترکیبی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده هنر 1391
  ضحا فلاح نیا   بهار مختاریان

نقوش متعدد سقانفارها، دارای مضامین متنوعی مرتبط با ابعاد مختلف فرهنگ جامعه ی به وجودآورنده ی آن هستند و اطلاعات ارزشمندی درخصوص فرهنگ جامعه و زندگی مردم بومی آن به دست می دهند. به همین منظور،در این پژوهش، سقانفار روستای شیاده ی بابل از منظر انسان شناختی، مورد مطالعه قرارگرفته و ویژگی های سقانفار و باورهای عامه ی مردم درباره ی آن، مناسک مربوط به سقانفار، علل وجود چهار سقانفار در روستا، معانی فرهنگی نقوش سقانفار(خاصه نقش مایه-های ترکیبی آن)، کارکرد اجتماعی بنا و ارتباط آن با نقش مایه های ترکیبی، مشخص شده است. در واقع، هدف این پژوهش، توصیف یا فهم هنر مورد مطالعه بوده و جهت دست یافتن به آن، از روش مردم نگاری استفاده شده و فنون اصلی گردآوری داده ها مشاهده(به ویژه مشاهده ی مشارکتی)و مصاحبه بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که سقانفار بازنمودی از زندگی انسان است که در آن شیوه ی به سعادت رسیدن انسان ها با توجه به ابعاد فرهنگی جامعه به تصویر کشیده شده است. این بنا به صورت نمادین پیکره ی یک انسان متعالی و کامل است که روزی اهالی و نگهبانی از جامعه را برعهده دارد. نقوش ترکیبی این بنا نیز، بیش از همه بر رعایت نکات اخلاقی تأکید دارند و با اصلی ترین کارکرد اجتماعی بنا(وحدت و همبستگی) هم در ارتباط هستند. علت تعدد سقانفار در این روستا هم به قدرت طلبی و خودنمایی بین طوایف سادات مربوط است.