برای پرداختن به هر موضوعی به خصوص از جنس طراحی معماری، باید مبانی نظری قدرتمند و مستدلی مورد مطالعه قرار گیرد تا با تکیه بر آن هدف از طراحی آشکار شود و دلایل محکمی برای شکل دهی به کالبد یک فضا در دست باشد. در حقیقت طراحی بدون مبانی نظری قوی، بنائی بدون پی ای مستحکم و ریشه دار است؛ به آسانی ساخته می شود و به آسانی از چشم کاربرانش می افتد و متروکه می شود. چرا که دلیل درستی برای به وجودآمودن آن نبوده است. اندیشیدن پیرامون رساله و نگارش آن با این هدف آغاز شد که خط سیر جهت یافته ای در باب اندیشه و عمل معماری پیش روی قرار دهد تا فضائی که قرار است طراحی شود و کالبدی که ساخته می شود، برگرفته از مبانی صحیحی باشد. این نوشتار را به لحاظ ساختار تقسیم بخش ها و نیز به لحاظ جنس و ماهیت مطالب نگارش شده می توان در چند قسمت توضیح داد. در فصل اول به طور بنیادین به مباحث نظری پیرامون اهمیت مسئله تجارت و بازار و شکل گیری شهرهای ایرانی و جایگاه بازار در آن ها پرداخته شده است. ارتباط مردم با بازار و تعامل دو سویه اجتماع و بازار از اساسی ترین نکات رساله است. این بخش زیربنا و شاکله طراحی یک موضوع معماری در بستری را شکل می دهد که از پیش تعیین شده نیست و با توجه به قرابت آن با موضوع، مکان یابی شده است و در حقیقت، تلاش شده تا مسیری در حوزه مبانی نظری معماری، پیموده شود و جمع بندی و نتیجه گیری از آن، منجر به احکامی شود که در طراحی موضوعات مختلف در بسترهای مختلف، مورد استفاده قرار گیرد. این فصل پیرامون موضوع تفریح و اوقات فراغت نیز به شکل جداگانه ای بررسی شده است. در واقع فصل اول تکیه گاه رساله و طرح است که نسبت به آن مطالعه و طراحی جان می گیرد و ادامه پیدا می کند. فصل دوم رساله، دلایل انتخاب موضوع را شرح می دهد به گونه ای که با تکیه بر شناختی که در باب مبانی نظری به دست آمد، دلایل منطقی لزوم وجود چنین مراکزی در تمامی شهرها ذکر می کند. هم چنین اهداف پرداختن به این موضوع با تکیه بر اهمیت دو مقوله تفریح و اقتصاد و انتظارات از آمیختن این دو موضوع در کنار هم برای تقویت بهره وری در هر دو این موضوعات با ذکر نمونه ای تاریخی بیان شده-است. فصل سوم، جایگاهی است که موضوع و انتظارات و اهداف، کاملا روشن است و حال نوبت به یافتن مکانی مناسب برای اجرای این طرح است. مکانی که هم ظرفیت در بر گرفتن چنین موضوعی را داشته باشد و هم به هر دو این دو مطلب در بهترین و بالاترین کیفیت پاسخ مناسب را بدهد. با ذکر دلایلی جزیره کیش، به عنوان منطقه آزاد تجاری و تفریحی برگزیده شد. مکانی که مهم ترین فعالیت جاری در آن همین تجارت و تفریح است. در ادامه به معرفی جزیره، سابقه تاریخی، مکان های دیدنی و ... پرداخته شده است و سایت طراحی مورد بررسی قرار گرفته شده است. چنین شیوه ای برای مطالعه بستر طرح این امکان را فراهم می کند که بستر طرح با ماهیت و ویژگی های اختصاصی خود در تعاملات سه گانه ای که میان بستر طرح، کاربر طرح و اثر معماری برقرار می شود، شرکت جوید و قابلیت های خود را برای ایجاد امکان های رفتاری هم جنس بستر در اختیار کالبد معماری قرار دهد. در چهارمین فصل از رساله، نمونه های مشابه مطالعه شده اند. یک نمونه داخلی و یک نمونه خارجی با شباهت بسیاری با موضوع طرح معرفی شده است. نمونه داخلی از لحاظ کاربری شباهت فراوان با انتظارات طرح دارد و نمونه خارجی در یک اقلیم نزدیک به جزیره کیش که دو مقوله تجارت و اقتصاد در کنار تفریح و فراغت را با تکیه بر خاطرات بومی مردم آن به زیبائی و درستی در کنار هم قرار داده است و بهترین جواب را از در آمیختن این دو موضوع دریافت کرده است. چرا که این نمونه های اجرا شده توانسته است مخاطبین فراوانی را جذب کند و انتظار بهره-وری اقتصادی و رفاهی کاربران را مرتفع سازد. این نمونه-ها بسیار می تواند در طراحی کمک کند. به دلایلی که در این قسمت ذکر شده است، شباهت بسیار زیاد این نمونه های اجرا شده به بستر طرح و اهداف طراحی آئینه تمام نمای آینده طرح در صورت رعایت نکات ظریف در طراحی آن است. در آخرین فصل، تمامی معیارها و نکات مهم در مقابل دید نگارنده قرار دارد تا با استفاده از آن ها به خط کشیدن و طراحی بپردازد. قدم به قدم طراحی و معیارها و موارد مهمی که ردپای ذهن طراح را به همراه دارد، در شکل یافتن کالبد طرح در این فصل با نمونه کروکی ها و اتودها معرفی شده است. در نهایت نمی توان ادعا کرد که طرح حاضر درست همان جواب درست و منحصر به فرد در این موضوع است، اما هدف این است که در پایان این بخش آن چه از احکام و روش طراحی به دست آمده است به سوی طرحی رهنمون شود که مستقیماً برگرفته از مبانی نظری رساله باشد.

موضوع رساله طراحی مجتمع مسکونی در شهر مشهد می باشد . سایت مورد نظر در طرقدر از مناطق ییلاقی شهرستان مشهد واقع است . این مجتمع مسکونی ، به صورت مجموعه ای مسکونی رفاهی بوده که در کنار کاربری مسکونی سایر کاربری های رفاهی و تجاری مورد نیاز قرار گرفته است . مخاطبان این مجتمع نه تنها شامل افراد ساکن شهر مشهد بلکه شامل مسافرین شهر مشهد نیز می شودکه دارای قابلیت فروش و اجاره ی کوتاه مدت است. ارتباط بین مسکن با طبیعت در این سایت رویکرد و در واقع مسئله در این طراحی بوده است . این ارتباط می تواند شکل های متفاوتی داشته باشد . در انواع مختلف زمینه ها از جمله اقلیم ، منظر ، سازه و غیره ارتباط مناسبی برقرار می گردد . این که از میان انواع مختلف ارتباط انسان با طبیعت چگونه بهترین را بر گزینیم و بنا به شرایط آن را به مخاطب در کنار مسکن وی ارائه دهیم چالشیست که طراح با آن درگیر خواهد بود . طبیعت که به خودی خود یک معماری کامل است و معمار آن خداوند است ، می تواند به عنوان یک مکمل برای معماری ناقص انسان به کار رود . طبیعی است که انسان امروز نمی تواند معماری طبیعی را به منزله رفاهی که مد نظر داشته است تجسم کند اما معماری می تواند از طبیعت به عنوان مکملی که حضورش گاه و بی گاه کیفیت معماری را بالا می برد استفاده کند . طبیعت باید در جهتی به کار رود که گویا به دنبال دستیابی به حد اکثر بر انگیزانندگی در معماری می باشیم . طرح پیش رو حاصل نگاه به طبیعت به عنوان یک مکمل و داروییست که دائما در کنار دست معمار قرار گرفته است و در جهت بهبود کیفیت معماری به کار می رود . معماری این مجتمع مسکونی در سایتی با شیب به سمت شمال قرار گرفته و استفاده ی حد اکثری از منظر طبیعی و با کیفیتی بهینه یکی از اهداف طراح بوده است . شیب خود فرصتی شده تا به کیفیت فضاها بیفزاید . در این طرح سعی در کشف بهترین کیفیت و نوع برخورد میان طبیعت و معماری با محوریت انسان به عنوان مخاطب گشته است و دائما این ارتباط به عنوان عاملی برای تقویت معماری در نظر گرفته می شود . در واقع سعی در ایجاد لحظات بر انگیزاننده در معماری و ارائه ی آن به مخاطب داشته است .

چکیده ندارد.