نام پژوهشگر: شهلا سلیمان میگونی

یک حسگر جدید نوری برای اندازه گیری آسکوربیک اسید در میوه ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان فارس - دانشکده علوم پایه 1391
  شهلا سلیمان میگونی   حسین توللی

در این پروژه یک حسگر شیمیایی نوری برای تعیین آسکوربیک اسید (ویتامین c) در میوه ها با کمک نشانش تولوئیدین بلو (به عنوان شناساگر)بر روی غشاء تری استیل سلولز (بعنوان بستر پلیمری )ساخته شد.اساس کار واکنش اکسیداسیون و احیاء بین آسکوربیک اسید و تولوئیدین بلو بوده که طی آن آسکوربیک اسید بااحیای تولوئیدین بلوموجب کاهش تدریجی رنگ آّبی غشاءحاوی شناساگر می شود.کاهش تدریجی رنگ سبب بروزتغییراتی در سیگنالهای جذبی غشاءدر طول موج 631 نانومتر (طول موج حداکثری تولوئیدین بلو در شرایط آزمایش )می گردد.این تغییرات جذب که با غلظت آسکوربیک اسیدمتناسب است توسط دستگاه uv-visible دنبال می شود. . زمان پاسخ حسگر 14-12 دقیقه می باشد که به غلظت آسکوربیک اسید بستگی دارد.بدین معنی که با افزایش غلظت آن زمان پاسخ کوتاهتر خواهد بودو برعکس. تحت شرایط بهینه این آزمایش(دمای 25درجه سانتیگراد وph=1) منحنی کالیبراسیون غشاء پیشنهادی در محدود? 0/13-50/0 میکروگرم بر میلی لیتر آسکوربیک اسید خطی بوده و دارای حد تشخیص 150 نانوگرم بر میلی لیتر می باشد. انتخاب پذیری این حسگر در حضور تعدادی یون(قلیایی ،قلیایی خاکی وعناصر واسطه) ،ویتامین وهیدروکربنهای مختلف موجود در میوه هامورد بررسی قرار گرفت و ملاحظه گردیدکه تنها +3 feو+2 cuمزاحم بود که در حضورedta 0/20m به ترتیب با غلظت 010/0 و 50/0 میکروگرم بر میلی لیتر مجاز میباشد. تکثیرپذیری این حسگر در غلظت 0/6 میکروگرم بر میلی لیتر آسکوربیک اسیدبا 5/2% = rsd بدست آمد که رضایت بخش بود.همچنین پایداری حسگر بیش از 6هفته بوده وپاسخ آن تکرارپذیراست.اندازه گیری آسکوربیک اسید موجوددر چند میوه شامل لیمو،پرتغال،گریپ فروت،سیب،کیوی وهمچنین آب لیموی تجاری با کمک حسگر پیشنهادی بسیار موفقیت آمیز بود.این مطالعه یک روش جدیددرزمینهاندازه گیری آسکوربیک اسید ارایه میدهد.حساسیت و انتخاب پذیری بالای این روش، آن را به روشی سریع برای اندازه گیری مقادیر هر چند اندک آسکوربیک اسید مبدل کرده است. بکارگیری غشاء تری استیل سلولز بدست آمده از فیلم های ضایع شده عکاسی به عنوان تکیه گاه، به دلیل خواص مکانیکی و نوری مناسب آن، استفاده از تولوئیدین بلو به عنوان شناساگری با سمیت کم، حلالیت زیاد و توانایی تشکیل طیفهائی با قله های مشخص و قوی در محدوده نور مرئی و مزاحمت بسیار کم این روش نسبت به روشهای دیگر اندازه گیری آسکوربیک اسید از مزایای ارزشمند و قابل توجه این روش به شمار می رود.