نام پژوهشگر: زهرا لبافی

بررسی نقش آوایی زبان خارجی اول بر روی زبان خخارجی دوم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1387
  زهرا لبافی   روح اله رحمتیان

چکیده در یادگیری زبان های خارجی، فونتیک به ویژه در مهارت های گفتاری نقش مهمی بر عهده دارد. این نقش با تأکید روز افزون متدهای نوین آموزشی بر اهمیت ارتباط کلامی پررنگ تر جلوه می کند. در روند آموزش همواره عناصر آوایی زبان مادری و زبان خارجی اول مداخله کرده و بر کیفیت یادگیری تأثیر می گذارند. با توجه به این که امروزه در یادگیری زبان های خارجی عناصر کلامی بر دیگر عناصر زبانی پیشی گرفته اند تأثیر آوایی زبان مادری و زبان خارجی اول نیز پیشتر و چه بسا بیشتر از دیگر عناصر نمود پیدا می کند. از آنجا که غالباً در ایران زبان انگلیسی پیش از زبان فرانسه آموخته می شود و همچنین اکثر کاربران زبان فرانسه در سطوح پیشرفته، زبان انگلیسی را به دست فراموشی می سپارند بر آن شدیم تا میزان مداخله ی آوایی این دو زبان را با توجه به تشابه بسیار زیاد الفبایی آن ها بررسی کنیم. این تحقیق بر آن است که به دو پرسش اساسی پاسخ دهد:1- تفاوتها و شباهت های سیستم فونتیکی زبان فرانسه و انگلیسی چقدر محسوس و قابل توجه است؟ 2- این تفاوت ها و شباهت ها تا چه اندازه در روند یادگیری فونتیک هر کدام از آن ها به عنوان زبان خارجی دوم زبان آموز برای ایرانی مشکل زا است؟ بنابراین، برای پاسخگویی به دو پرسش فوق،ابتده به بررسی توصیفی و مقایسه ای فونتیک دو زبان پرداخته و سپس از 30 کاربر مبتدی زبان فرانسه که از سطح پیشرفته ای در زبان انگلیسی بر خوردار بودند خواسته شد تا از روی 30 جمله به زبان فرانسه رو خوانی کنند. از طرفی دیگر از 20 کاربر مبتدی زبان انگلیسی که زبان فرانسه را در سطح پیشرفته ای می دانستند در خواست شد تا از روی 15 جمله ی انگلیسی رو خوانی کنند. صدای ضبط شده ی هر دو گروه به کمک زبان فونتیک به صورت نوشتاری در آمد و پس از بررسی و تجزیه تحلیل داده ها نتایج زیر به به دست آمد: 1- تفاوت ها و تشابهات سیستم فونتیکی دو زبان تأثیر بسیار زیادی بر رو ی تولید خطا های آوایی دارد. این تأثیر در کنار مداخله ی زبان مادری و دشواری فونتیک زبان خارجی دوم به اندازه ایست که نمی توان ان را نادیده گرفت. 2- گرافی هایی که آواهای متفاوتی در دو زبان تولید می کنند برای زبان آموزان ایرانی مشکلات تلفظی بیشتری ایجاد می کنند. نتایج تحقیق حاضر دیدگاه شفافی از خطاهای فونتیکی مربوط به زبان خارجی اول کاربران ایرانی به مدرسین و همچنین افراد علاقه مند به تحقیق در زمینه ی آموزش زبان به ویژه آموزش فونتیک ارائه می دهد. امید است بتوان از این رهگذر افق آموزش فونتیک را با دیدگاهی وسیع تر نظاره گر باشیم.