سیستان سرزمینی است با وضع خاص طبیعی، جغرافیایی و اقلیمی، و به لحاظ دارا بودن چنین ویژگی هایی است که جنبه های مختلف زندگی ساکنان این دشت را تحت تاثیر قرار داده است. معماری یکی از مهم ترین مواردی است که متاثر از ویژگی های طبیعی منطقه است. بر همین مبنا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و شناسایی محرک های طبیعی و اقلیمی در شکل گیری و توسعه ی معماری سیستان در طول دوره های اسلامی می باشد و در راه رسیدن به این مهم، علاوه بر بهره بری از مطالعات اسنادی در طبقه بندی و تحلیل شاخصه های آب و هوایی منطقه، بخش مهمی از اطلاعات مرتبط با ویژگی های معماری دوره های اسلامی سیستان، در نتیجه ی مطالعات میدانی نگارنده بدست آمد. پس از اتمام مطالعات میدانی کار تکوین اطلاعات بدست آمده از مطالعات میدانی و تجزیه و تحلیل آن بر اساس مطالعات جغرافیایی سیستان آغاز گردید و بر اساس آن مشخص گردید که معماران و بانیان شهرسازی در طول دوره های مختلف اسلامی با در نظر گرفتن عواملی از قبیل وضعیت زمین شناختی، ناهمواری ها، جهت وزش باد، آب های سطحی و زیر سطحی، مصالح در دسترس و با استفاده از نقشه های استاندارد، پوشش های متناسب، پی سازی بنا و تعبیه سازه های خنک کننده مانند بادگیر و خارخانه، سعی در ایجاد فضاهای آرام و دلنشین برای ساکنان بنا کرده اند و به میزان زیادی در این راه موفقیت هایی را بدست آورده اند.