نام پژوهشگر: سودابه صیدی

بررسی موتیف های تصویری در غزل سعدی و حسین منزوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  سودابه صیدی   رحمان ذبیحی

موتیف از اصطلاحات رایج در حوزه ی هنر و ادبیات است و منظور از آن، عناصر تکرار شونده در اثر ادبی است که ویژگی هایی از قبیل تکرار شوندگی و معنی افزایی داشته باشند. یکی از عرصه های تجلی بن مایه های تکرار شونده در شعر فارسی، تصاویر شعری است و این تصاویر بیانگر رویکرد بلاغی و ترجمان ذهن و ضمیر شاعر به حساب می آیند. موضوع تحقیق حاضر بررسی موتیف های تصویری در غزل سعدی و حسین منزوی به عنوان سرآمدان غزل عاشقانه در عرصه ی ادب گذشته و معاصر فارسی است. غزل های ایشان نیز از میان آثارشان جلوه ی خاص دارد و عرصه مناسبی برای مطالعه ی موتیف ها است. روش این پژوهش به صورت کتابخانه ای می باشد. در این تحقیق تمام موتیف های تصویری چون تشبیهی، استعاری، کنایی، اسلوب معادله، تلمیحی و تمثیلی در غزل دو شاعر بررسی شده است. این پژوهش، بیانگر نقش اساسی تصاویر مکرر در شکل گیری غزل دو شاعر است. هر یک از شاعران به اقتضای دیدگاه شخصی و اوضاع زمانه ی خویش، به گونه ی خاصی از تصویر توجه بیشتری نشان داده اند. سعدی توجه ویژه ای به تشبیه داشته و منزوی علاقه مند به استفاده از استعاره بوده است. زمینه ی اصلی ایجاد تصاویر مکرر در غزل سعدی و حسین منزوی عشق است و تجلیّات عمده ی آن از رهگذر توصیف معشوق، اشتیاق عاشق و بیان احوال عاشق و معشوق صورت پذیرفته است.