نام پژوهشگر: راضیه اژدری

بررسی محتوایی فردوس المرشدیه فی اسرارالصمدیه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1391
  راضیه اژدری   سهیلا صلاحی مقدم

کتاب فردوس المرشدیه فی اسرار الصمدیه تألیف محمود بن عثمان در سال 728 ه . ق یکی از مهم ترین کتاب های عرفانی در سیره ی عارف مشهور نیمه ی دوم قرن چهارم و اوایل قرن پنجم شیخ ابواسحاق کازرونی معروف به شیخ مرشد است. این کتاب در اصل اقتباس از کتابی در سیره ی شیخ مرشد به زبان عربی، تألیف خطیب امام ابوبکر، سومین جانشین شیخ است. ازآن جایی که کتاب فردوس المرشدیه، تنها منبع در شرح احوال شیخ مرشد و شناخت طریقت عرفانی اوست؛ در این پژوهش به بررسی عرفانی این کتاب و تحلیل مقامات، احوال، استحسانات، اصطلاحات عرفانی، تفسیر آیات و اخلاق عرفانی صوفیه از دیدگاه شیخ مرشد پرداخته شده است. براساس نتایج به دست آمده کتاب فردوس المرشدیه از لحاظ سبک، ساختار و محتوا همانند کتاب اسرار التوحید نثری بینابین نزدیک به مرسل دارد. همچنین بررسی ها نشان داده است که عرفان شیخ مرشد عرفان عملی با شیوه ی کشف و شهودی بوده و طریقت او مبتنی بر زهد و عرفـان و ورع اسـت؛ بنابر یافته های این پژوهش شیخ ابواسـحاق را می توان جز عارفان اهل مقام محسوب کرد.