نام پژوهشگر: ‍‍‍‍ز‍ینوس عسگرپناه

بررسی ترکیبات موجود در اسانس گیاهان خارخسک و بابونه گاوی استخراج شده با روغن کنجد
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی - دانشکده داروسازی 1391
  ایدا عطار   فراز مجاب

مقدمه:استفاده از گیاهان دارویی و ترکیبات طبیعی به عنوان دارو هر روز در حال افزایش است. شاید به این علت که جامعه در مورد همه ی فرآورده ها به نوع طبیعی و اصل آن علاقه دارد، خصوصاً در مورد دارو. در طب سنتی ایران، استخراج مواد موثره ی گیاهان با روغن کنجد به طور وسیعی استفاده شده است. در این پژوهش سعی شده بررسی شود عصاره روغنی گیاهان بابونه گاوی و خارخسک که در کتب سنتی اشاره شده، با استفاده از روش انفلوراژ (و روغن کنجد) حاوی چه موادی است؟ روش کار: پس از تهیه ی گیاه و استخراج عصاره ی آنها با روش انفلوراژ و با استفاده از روغن کنجد (طبق متد سنتی)، عصاره های حاصل با استفاده از الکل مطلق، در سرما، تخلیص و پس از مراحل مختلف خالص سازی به دستگاه gc-mass تزریق شدند. شناسایی مواد موجود در عصاره ی حاصل با تفسیر طیف های جرمی حاصل و همچنین تطبیق آنها با کتابخانه دستگاه mass انجام شد. نتایج:مواد عمده ای که در عصاره روغنی این گیاهان شناسایی شدند شامل: در گیاه بابونه گاوی: vaccenic acid, ?-pinene, ?-bisabolol oxide, ?-farnesene, stigmastan-3,5-diene, ?-sitosrerol, ?-tocopherol, stigmasta-5, 22-dien-3-ol, ergost-5-en-3-ol. در گیاه خارخسک: eucalyptol, 2,3-methylenedioxyphenol, vaccenic acid, ?-tocopherol, ?-sitosrerol, sesamin,campesterol,stigmasterol. بحث و نتیجه گیری:در هر دو گیاه تعداد زیادی طیف مربوط به اسید های چرب و استرهای آنها و نیز مواد استرولی نیز وجود داشت. ترکیبات دارای آثار فارماکولوژیکی در عصاره روغنی تهیه شده با روش انفلوراژ این دو گیاه شناسایی شد گرچه مقادیر آنها کمتر از حد انتظار بود که نشانگر این مطلب است که با استفاده از این روش نمی توان اجزای موثره ی گیاه را به میزان فراوانی شناسایی کرد و عصاره ی حاصل دارای مقدار زیادی اجزای روغن استخراج کننده هم هست. شاید با استفاده از متدهای جداسازی دقیق تر بتوان مواد موثره ی بیشتری را از این گیاهان استخراج و شناسایی کرد