نام پژوهشگر: محمد مهدی شریفانی

بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و ارتباط آن با ترکیدگی میوه در انار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده تولیدات گیاهی و دامی 1391
  حسن ساعی آهق   محمد مهدی شریفانی

ترکیدگی میوه یک نقص فیزیولوژیکی محدود کننده کشت و کار انار است با این وجود تحقیق جامعی درمورد خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و ارتباط آن با ترکیدگی انجام نشده است. در این تحقیق خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در دو رقم و ارتباط این عوامل با ترکیدگی میوه بررسی شده است. با این هدف رقم ملس ساوه و رقم یوسف خانی به ترتیب به عنوان ارقام حساس و مقاوم به ترکیدگی انتخاب شدند. نمونه برداری در طول دوره رشد و مرحله نهایی رسیدن میوه و بعد از ظهور ترکیدگی در میوه ها صورت گرفت. میوه های هر دو رقم در دو گروه میوه های سالم و ترکیده دسته بندی شدند و به ترتیب کد 0 و 1 به عنوان شاخص ترکیدگی به آن ها داده شد. ضخامت پوست، حجم نهایی میوه، شکل میوه، وزن پوست میوه، وزن 100 آریل ونسبت وزن آریل به وزن کل میوه، مقادیر کلسیم و پکتین محلوله شده برای هر میوه ثبت شد. خصوصیت بیومکانیکی پوست در سه زمان به ترتیب یک ماه قبل از برداشت، دو هفته قبل از برداشت و زمان برداشت در هر رقم انجام شد. نمودار تنش -کرنش، مقادیر حداکثر تنش و کرنش و مادول سکانت برای هر نمونه محاسبه شد. داده ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، رگرسیون لجستیک دو طرفه و طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی آنالیز شدند. نتایج نشان داد که با وجود تفاوت معنی دار در ضخامت پوست دو رقم بین این عامل و مقاومت به ترکیدگی ارتباط معنی داری وجود نداشت. همبستگی معنی داری یبن حجم میوه، شکل میوه و مقادیر نسبت وزن آریل و پوست میوه به کل میوه وجود داشت. در طول دوره رسیدن خصوصیت بیومکانیکی پوست در هر دو رقم تغییر پیدا کرد. در زمان برداشت در رقم یوسف خانی به طور معنی داری بیشتر از ملس ساوه بود. مادول سکانت به عنوان شاخص سفتی بافت پوست در رقم ملس ساوه به طور معنی داری بیشتر از رقم یوسف خانی بود. همچنین نقطه تسلیم بیولوژیکی در رقم ملس ساوه مشاهده شد

مطالعه تطبیقی شاخص های کیفی روغن با الگوی آللی fad2 در برخی ارقام زیتون ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده علوم کشاورزی 1392
  مایسا عاشری   احد یامچی

روغن زیتون از با کیفیت ترین روغن های گیاهی است؛ کیفیت بالای آن به دلیل سطوح بالای ترکیبات متعادل و بسیار عالی اسیدهای چرب است و دلیل مقاوم بودن روغن زیتون به اکسیداسیون، بالا بودن نسبت اسیدهای چرب تک گانه اشباع نشده به اسیدهای چرب چند گانه اشباع نشده می باشد. ارقام مختلف زیتون از نظر شاخص های کیفی روغن زیتون و ترکیب اسیدهای چرب با یکدیگر متفاوتند. نوع رقم، شرایط اقلیمی و روش های کشت باغبانی از عوامل موثر در ایجاد تفاوت است. ارزش غذایی روغن زیتون با بالارفتن میزان اسید اولئیک افزایش می یابد. ژن اولئات دی ساچوراز در میوه زیتون باعث تبدیل اسید اولئیک به اسید لینولئیک می شود. در ارقامی که اسید اولئیک بالائی دارند در فعالیت این ژن به نحوی اختلال ایجاد می شود. در پژوهش حاضر، بررسی خواص کیفی روغن زیتون شامل ارزش پروکسید، ضرایب خاموشی در دو طول موج232 و270 نانومتر، کلروفیل و کارتنوئید روغن و ترکیبات اسید های چرب در دوازده رقم مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین بررسی توالی ژن دی ساچوراز (delta-12 fatty acid desaturase) در ارقام مختلف و ارتباط آن با کیفیت روغن مورد بررسی قرار گرفت. ارزش پروکسید بین ارقام در سطح 5% اختلاف معنی داری داشت و سایر شاخص ها در سطح1% معنی دار بودند. ارقام کرونایکی، میشن و ماری اسید اولئیک بالایی داشتند در مقابل از نظر نسبت اسیدهای چرب تک گانه غیر اشباع به اسیدهای چرب چند گانه غیراشباع کرونایکی و ماری برتری داشتند. بررسی توالی نوکلئوتیدی ارقام با کیفیت بالا و پائین مورد بررسی قرار گرفت و تفاوت در توالی ژنی، حاکی از متفاوت بودن توالی در ارقام با کیفیت متفاوت می باشد.

مطالعه تاثیر متیل جاسمونات و برخی ترکیبات طبیعی در افزایش عمر انباری میوه انگور و بررسی عامل مقاومت به قارچ کپک خاکستری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده منابع طبیعی گرگان 1392
  محمد ایمانی اقبلاغ   محمد مهدی شریفانی

به¬منظور مطالعه اثر برخی ترکیبات طبیعی و شبه هورمونی بر عمر¬انباری و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی انگور رقم شاهانی (رنگ پوست قرمز) و رقم صاحبی (رنگ پوست سفید)، از اسانس آویشن شیراز با غلظت 5 میکرولیتر بر لیتر، متیل جاسمونات با غلظت 0.2 میلی مول بر لیتر و اسید سالیسیلیک با غلظت 2 میلی مول بر لیتر، با 4 تکرار در قالب فاکتوریل و بر پایه طرح کاملا تصادفی استفاده شد، و برخی خصوصیات ماندگاری و کیفی میوه در زمان¬های 0، 15، 30 و 45 روز پس از انبارداری اندازه گیری شد. نتایج نشان داد تیمار¬های اسید سالیسیلیک و اسانس آویشن شیراز سبب کاهش فساد قارچی و موجب حفظ سفتی بافت میوه گردید. تیمار اسید سالیسیلیک در هر دو رقم با کاهش از دست دهی آب میوه کاهش وزن میوه را کنترل و کاهش داد و موجب افزایش سفتی و ثبات مواد جامد محلول نسبت به نمونه شاهد در مراحل انبارداری گردید. تمامی تیمارها اثر چندانی بر تغییر اسیدیته و درجه اسیدی میوه نداشتند، جز اینکه تیمار متیل جاسمونات در رقم شاهانی در زمان انتهای انبارداری باعث حفظ بیشتر اسیدیته میوه گردید. میزان ترکیبات فنلی کل در هر دو رقم در طول مدت انبارمانی افزایش یافت ولی این افزایش در نمونه شاهد نسبت به سایر تیمار¬ها بیشتر بود. تغییرات مواد کربوهیدراتی شامل قند کل و گلوکز به ترتیب صعودی و نزولی بود. کمترین افزایش در میزان قند کل مربوط به تیمار سالیسیلیک اسید بود که می¬تواند به دلیل آب از دست دهی کم باشد. کاهش در میزان گلوکز نیز در تمامی تیمار¬ها مشاهده شد که می¬تواند به دلیل مصرف شدن آن در جریان تنفس و سوخت و ساز به جای ساکارز باشد. از نظر آنتوسییانین تغییرات در رقم صاحبی معنی¬دار نبود ولی در رقم شاهانی تیمار سالیسیلیک اسید با تاثیر بر مسیر سنتز این ماده و آنزیم های دخیل در آن میزان آنتوسیانین را فقط در مرحله انتهای انبارداری نسبت به سایر تیمار¬ها افزایش داد.

تأثیر پوشش دهی با مالتودکسترین و عصاره برگ زیتون در افزایش مدت ماندگاری گیلاس و ارزیابی ویژگی های کیفی آن در طی انبارداری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1394
  فاطمه اسکندری   سید مهدی جعفری

گیلاس به عنوان یکی از مهم ترین میوه های مناطق معتدله است که در ردیف میوه های نافرازگرا و پیش رس قرار دارد. این میوه به عملیات جابجایی پس از برداشت حساس بوده و عمر پس از برداشت کوتاهی دارد. از مشکلات جدی در بهره وری اقتصادی، پوسیدگی و کاهش سریع کیفیت ظاهری میوه است. تیمارهای پس از برداشت که به منظور نگهداری کیفیت یا بهبود وضعیت ظاهری میوه اعمال می شوند عبارت هستند از مواد شیمیایی، پرتودهی، پوشش های خوراکی و دماهای پایین هستند. امروزه مصرف کنندگان، محصولات ارگانیک و عاری از بقایای سموم را ترجیح می دهند بدین ترتیب به منظور بررسی اثر پوشش خوراکی مالتودکسترین (0،1، 35، 40 درصد وزنی) و عصاره برگ زیتون (0،1، 2، 3 درصد وزنی) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. بعد از اعمال تیمارها میوه ها به مدت 3 هفته در دمای 5/0±1 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 85 تا 95 درصد در یخچال نگهداری و هر هفته فاکتورهای سفتی، درصد اتلاف آب، میزان پوسیدگی، مواد جامد محلول، اسید قابل تیتر، آنتوسیانین، کلروفیل دم میوه، قند محلول کل، گلوکز و فروکتوز اندازه گیری شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که به لحاظ مواد جامد محلول، اسید قابل تیتر و پوسیدگی میوه تحت تأثیر تیمارها اختلاف معنی داری وجود داشتند. پوسیدگی میوه ها در تیمار شاهد در هفته سوم شروع شد و در تیمارهای پوشش داده شده تا پایان دوره انبارداری یعنی هفته سوم هیچ پوسیدگی مشاهده نشد. بیش ترین میزان اتلاف آب در تیمار شاهد مشاهده شد. تیمار مالتودکسترین 40 درصد و تیمار عصاره برگ زیتون 3 درصد بیش ترین میزان سفتی میوه را در پایان مدت انبارداری داشتند. در شادابی و سبزینگی دم میوه بین تیمارها اختلاف معنی داری وجود داشت. میزان آنتوسیانین، قند کل و فروکتوز تا پایان دوره انبارداری یعنی هفته سوم دارای روند صعودی بودند. میزان گلوکز دارای روند نزولی بود و در پایان دوره انبارداری تیمار مالتودکسترین 35 درصد و تیمار عصاره برگ زیتون 1 درصد بیش ترین مقدار گلوکز میوه را داشتند.

اثر زمان برداشت و دوره انبارداری بر برخی خصوصیات کیفی ارقام کیوی هایوارد و ابوت در منطقه کردکوی استان گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده تولیدات گیاهی و دامی 1394
  فهیمه خزاف مقدم   محمد مهدی شریفانی

عمر انباری طولانی برای کیوی از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است. عوامل مختلفی در حفظ کیفیت میوه کیوی در طی انبار دخیل هستند. در این پژوهش اثر زمان برداشت، دوره انبارداری، رقم و همبستگی این صفات با عناصر بافت میوه کیوی مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل انجام گرفت. میوه های مورد استفاده در این پژوهش از دو رقم ابوت و هایوارد در دو زمان برداشت مختلف با درجات بریکس 9 و 12 جمع آوری شده و به یخچال با درجه حرارت 5 درجه و رطوبت نسبی 70 درصد منتقل گردید و به مدت 4 ماه نگهداری شد. هر ماه صفات کیفی میوه شامل اسید قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول، شاخص طعم، اسیدآسکوربیک، کلروفیل میوه، کاروتنوئید، فنل کل، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل، قند محلول کل، سفتی بافت میوه،ph آب میوه و پکتین پوست میوه مورد اندازه گیری قرار گرفت. میزان عناصر پتاسیم و کلسیم بافت میوه کیوی نیز در طی 3 زمان برداشت با درجات بریکس 6، 9 و 12 در دو رقم کیوی اندازه گیری گردید و میزان همبستگی بین این عناصر با صفات کیفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، زمان برداشت با درجه بریکس 12 خصوصیات کیفی بالاتری از نظر میزان ترکیبات فنلی، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کاروتنوئید و ویتامین ث داشت. سفتی، قند محلول کل، اسیدیته قابل تیتراسیون، کلروفیل و ویتامین ث در طی انبار کاهش یافت اما این کاهش در زمان برداشت با درجه بریکس 12 کندتر بود و همچنین این روند در رقم هایوارد میوه کیوی کندتر از رقم ابوت صورت گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تعیین همبستگی بین عناصر و صفات کیفی مشاهده شد که کلسیم در سطح 5 درصد با مواد جامد محلول و ظرفیت آنتی اکسیدانی و در سطح 1 درصد با شاخص طعم دارای رابطه مثبت و معنی دار است. پتاسیم در سطح 5 درصد با اسید قابل تیتراسیون، رابطه مثبت معنی دار و در سطح 1 درصد با مواد جامد محلول، کاروتنوئید و ظرفیت آنتی اکسیدانی دارای رابطه منفی معنی دار می باشد. میوه های برداشت شده با درجه بریکس 12 دارای میزان کلسیم بالاتر و میزان پتاسیم پایین تری بودند که کیفیت بهتر میوه را در پی داشته است. برای حصول کیفیت بهینه در طی انبارداری باید علاوه بر سن بلوغ به نسبت مناسب بین عناصر غذایی نیز توجه کرد.