نام پژوهشگر: نرگس خدابخشی

تأثیر گازهای بافر و ترکیب آنان بر طیف سنجی فوتو آکوستیک گازهای آلاینده no2، no و so2
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم 1391
  نرگس خدابخشی   حمید نجاری

بررسی کمّی و کیفی غلظت گازهای گلخانه ای مانندnox ، so2 و ... موجود در جو، همواره مورد توجه پژوهشگران علوم زیستی بوده است. هنگامی که تابش های so2 و nox در اتمسفر با آب، اکسیژن و عوامل اکسیژن زا واکنش می دهند و تولید ترکیبات اسیدی می کنند؛ باران اسیدی رخ می دهد. این ترکیبات به شکل خشک (گاز و ذرات) یا مرطوب (باران، برف و مه) به زمین فرود می آیند. روش های گوناگونی جهت شناسایی و سنجش این آلاینده ها ابداع و اختراع شده است. از این میان، روشهای جذبی به دلیل سازوکار از دقت بهتری برخوردارند. بکارگیری لیزر بعنوان یک چشمه تابشی در یک سامانه طیف نگار جذبی منجر به بالا بردن حساسیت و دقت در سنجش نمونه ها خواهد شد. روش طیف نگاری فوتوآکوستیکی می تواند غلظت عناصر مختلف را از حدود چندppm تا چند ppb شناسایی و اندازه گیری کند. در این پایان نامه با دو چشمه دمش لیزر co2 و هارمونیک دوم لیزر nd:yag تأثیر فشار گازهای بافر ar و n2 بر طیف نگاری گاز no2 بررسی شده است. سپس با چشمه دمش لیزر co2 تأثیر فشار گاز بافر n2 بر طیف نگاری گاز so2 و تأثیر فشار گازهای بافر arوhe بر طیف نگاری گاز so2 مخلوط با نیتروژن مورد آزمایش قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند که با افزایش فشار گازهای بافر ar و he و نیز افزایش غلظت گاز so2 مخلوط با نیتروژن، سیگنال فوتواکوستیک افزایش می یابد. همچنین افزایش دامنه سیگنال فوتوآکوستیک برای بافرar بیشتر از he می باشد. پاسخ های متفاوت بدست آمده برای no2 با دو منبع دمش حائز اهمیت است. در لیزر co2 افزایش دامنه سیگنال فوتوآکوستیک برای بافرar بیشتر از n2 می باشد و در هارمونیک دوم لیزر nd:yag نتایج معکوس است. به علت عدم دسترسی به کپسول گاز no امکان بررسی تأثیر فشار گازهای بافر و ترکیب آنها بر طیف نگاری گاز مزبور فراهم نبوده است.