نام پژوهشگر: محبوبه حسینی یزدی نژاد

بررسی سفالینه های غیر نوشتاری نیشابور (سده 3تا5ه.ق)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده هنر و معماری 1391
  محبوبه حسینی یزدی نژاد   عباس اکبری

سفالگری یکی از دیرینه ترین هنرهای ایرانی بوده است که تحت حمایت حکومت های مستقل ایرانی چون سامانیان بیش از پیش شکوفا شد. سامانیان خاندانی علاقه مند به هنر وفرهنگ بودند ودر احیای سنن هنری پیش از اسلام کوشیدند. فرهنگ ایران ریشه در تاریخ دارد وسلسله های قدرتمند پیش از اسلام نقش مهمی در اعتلای آن داشته اند. فرهنگ هر جامعه ای در طی زمان در اثر جنگها ،تغییر ادیان وتأثیر پذیری از فرهنگهای دیگر دچار تحولاتی می شود. این تحولات بر تمام شئون زندگی افراد جامعه تأثیر می گذاشته است.در طی اولین سده های اسلامی فرهنگ وتمدن ایرانی تحت تأثیر ارزشهای اسلامی قرار گرفت و از آن رو که ارتباط هنر وفرهنگ ارتباطی دوسویه است، فرض بر آن قرار دارد که بسیاری از نقش مایه های ایران کهن وارد ایران نوین و اسلامی شده و با آن در آمیخته وبا ارزشها واصول اسلامی انطباق یافته اند.این نقوش گویای تلفیق عناصر کهن ایرانی وعناصر اسلامی هستند. سفالینه های نیشابور در طی قرون سوم تاپنجم به خوبی گواه این ادعا هستند. توجه فراوان به سفالینه های کتیبه دار وتحقیق وپژوهش در موردشان سبب کم توجهی به آثار سفالین با تزئینات غیر نوشتاری گردیده است. از این رو به نظر می رسد معرفی این نوع سفالینه ها به عنوان یکی از تولیدات متنوع در نیشابور نقش مهمی در شناخت دستاورد های هنری سفالگران نیشابور که کمترمورد پژوهش واقع شده دارد.در این پایان نامه به معرفی و بررسی انواع تکنیک ها وشیوه های اجرایی سفال نیشابور در طی قرون سوم تا پنجم وهمچنین تحلیل نقوش، ترکیب بندی ،خاستگاه،پیشینه ومفاهیم نمادین آنها خواهیم پرداخت. این تحقیق با استفاده از روش اسنادی –تاریخی ومطالعه منابع معتبر کتابخانه ای ومقالات مرتبط با موضوع و مطالعه ی تصویری نمونه هایی از آثار موزه های داخل وخارج کشور بصورت تحلیلی- توصیفی ودر برخی قسمتها تطبیقی انجام پذیرفته است.