پس از قرآن کریم و حدیث نبوی، سخنان امام علی (ع) که بخش اعظم آن در نهج البلاغه گردآوری شده، یکی از منابع با ارزش و گرانبهایی است که مضامین مختلف دینی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و … را در خود جای داده است؛ علاوه بر نهج البلاغه اشعاری با مفاهیمی تقریباً شبیه به مطالب فوق نیز به آن امام همام منسوب است. به دلیل شباهت ها و مطابقت های چشمگیری که این دو اثر در مضامین با هم دارند، بررسی و مقایسه ی این دو، هرچه بیشتر پرده از شباهت ها و تفاوت های آنها برمی دارد. این پژوهش با بررسی موضوع باورهای دینی و فضایل اخلاقی که بخش عمده ی آن را تشکیل می دهد، به این نتایج دست یافت که بسیاری از مفاهیم نهج البلاغه و دیوان منسوب به امام (ع) در این دو موضوع بسیار شبیه به هم بوده و تفاوت آن ها بسیار اندک است. بعلاوه، در برخی موارد، به نظر می آید که بعضی از تعابیر دیوان از لحاظ الفاظ و تراکیب کاملاً شبیه به متن نهج البلاغه بیان شده که قرابت نزدیک این دو متن منثور و منظوم می تواند نشان آن باشد که هر دو اثر از یک منبع و مصدر سرچشمه گرفته و بر زبان و قلم هنرمندی صاحب ذوق جاری گشته اند.