اهمیّت مثنوی معنوی ازحیث ابعاد گوناگون کلامی، فلسفی، ادبی، عرفانی و داستانی، برخی از شارحان و آموزگاران مثنوی را برآن داشته،که به تهیّه وتدوین گزیده هایی از مثنوی بپردازند.فراوانی و تنوع آثار واغراض مختلفی که باعث به وجود آمدن این گزیده ها شده است، زمینه را برای تحقیق دراین حوزه فراهم می کند. این پایان نامه جهت پاسخگویی به این نیاز فراهم شده،درابتدا به جریان شناسی گزیده ها از دهه 1300تا 1389 هجری شمسی،به همراه توصیف مختصر ازهرگزیده می پردازد. ضمناً به تعریف معیارها وشاخص های گزیده نویسی و انتخاب وتحلیل کمّی وکیفی هشت گزیده ای که معیارهای گزیده نویسی را دارا هستند به همراه نمودار ابیات انتخاب شده ازسوی نویسندگان آنها پرداخته است. نتایج نشان می دهد که رشد گزیده نویسی دردهه های مختلف تفاوت چشمگیری با یکدیگر داشته است. گزیده نویسان در انتخاب ابیات و دفتر ها به روش های متفاوت عمل نموده اند. گزیده ای یافت نمی شود که همه معیارهای گزیده نویسی را دارا باشد.در نهایت هشت گزیده منتخب نسبتاً این شرایط را دارا بودند .