نام پژوهشگر: حبیب اله دهقان

بررسی تغییرات انتشار امواج صوتی در تنگه ی هرمز با توجه به پارامتر های فیزیکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هرمزگان - دانشکده علوم پایه 1391
  حبیب اله دهقان   مهدی محمد مهدیزاده

تنگه هرمز یکی از آبراههای حیاتی دنیا محسوب می گردد لذا سیادت بر آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد؛ این امر محقق نخواهد شد مگر اینکه علاوه بر حاکمیت سطحی از حاکمیت زیر سطح نیز بر خوردار باشیم. ویژگی انتشار بهتر صوت در اقیانوسها و دریاها و نیز قابلیت انتشار در مسافتهای طولانی تر و تلفات کم سالهاست که مورد توجه جدی قرار گرفته است و امروزه این ویژگیها در بسیاری از پروژه های مخابراتی، تجاری، نظامی و صنایع مورد استفاده قرار گرفته اند. در این پایان نامه با حل معادله موج به روش مدهای نرمال و با استفاده از برنامه "matlab"، "arcgis" و مدل شبیه ساز انتشار امواج صوتی زیر آب "kraken" و بهره گیری از داده های اندازه گیری شده توسط گشت دریایی "ropme" در منطقه تنگه هرمز ضمن رسم نیمرخهای چگالی، دما و شوری در دو فصل تابستان و زمستان، عمق لایه آمیخته و عمق لایه صوتی نمایش داده شده است و نیز با بهره گیری از رابطه سرعت صوت "ویلسون" نمایه های سرعت صوت در اعماق و فواصل مختلف بصورت سری زمانی رسم و مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی نیمرخهای انتشار امواج صوتی در فرکانسهای مختلف، نشان داد که لایه صوتی مشخصی در تنگه هرمز تشکیل نشده است و به علت عمق کم این منطقه، لایه صوتی در اثر بازتاب امواج صوتی از کف و سطح در سراسر آن تشکیل می شود، اما تضعیف این امواج در فواصل و اعماق مختلف به حالت سطح و جنس بستر دریا بستگی دارد؛ ضمنا در تنگه هرمز؛ منطقه سایه (نقطه کور) وجود ندارد و علت آن عمق کم این منطقه و انعکاس امواج صوتی از کف و سطح دریا می باشد.