نام پژوهشگر: سمیه نعیمی کوزه کنان

عنوان پایان نامه:بررسی تطبیقی رابطه دین واخلاق در نظر هیر و غزالی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  سمیه نعیمی کوزه کنان   سید علی علم الهدی

بررسی تطبیقی مبانی فلسفی دیدگاه هیر وغزالی آنچه در این رساله به صورت مختصر به آن پرداخته شده است بررسی آرای فیلسوف مسلمان غزالی و فیلسوف توصیه گرا ریچارد مروین هیر است. در فصل اول برای روشن شدن مکتب توصیه گرایی،به دسته بندی کاملی از مکاتب اخلاقی می پردازیم که احساس گرایی نزدیک ترین مکتب به توصیه گرایی به شمار می آید،به همین دلیل در کنار توصیه گرایی به مبحث احساس گرایی نیز می پردازیم. مکتب توصیه گرایی گزاره های اخلاقی را از دایره صدق وکذب خارج می کندو ازنوع انشائی می دانند. هدف گزاره های اخلاقی در این مکتب توصیه و هدایت کردار است وعینیت احکام اخلاقی را بوسیله قاعده تعمیم پذیری اثبات می کند. واما غزالی به پیروی ازاشاعره معتقد به نظریه فرمان الهی است.درست ،خوب وباید را تنها منوط به امر الهی است.بدون امر ودستور خداوند هیچ امری متصف به درستی ونادرستی قرار نمی گیرد. در فصول پایانی برای تطبیق آرای دو فیلسوف ابتدا به نقاط مشترک هردو مکتب می پردازیم،همچون نسبیت که حاصل نظریات هر دو متفکر است،نفی علیت و عدم پذیرش عقل در معرفت بشری به عنوان یگانه راهنمای بشر. اما از جمله تفاوتهایی که می توان در تفکرات دو فیلسوف به آن پرداخت نقش دین در هر دو مکتب است.دین در غزالی محور اصلی تفکرات وی می باشد ،تا جایی که بدون دین جایی برای صدق و کذب گزاره های اخلاقی نمی ماند.اما در هیر امری به نام دین معنا دارد.هیر در تفکراتش به دین توجهی نداشته است،حتی صدق وکذب گزاره های اخلاقی را در رفتار فرد است که توجیه میکند.