نام پژوهشگر: زیبا کیانی

بررسی تکواژهای تصریفی و اشتقاقی زبان فارسی در آثار ناصر خسرو قبادیانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  زیبا کیانی   محمود عباسی

وندها ( تکواژهای وابسته ) که از یک یا چند واج تشکیل شده و فاقد معنی و کاربرد مستقل اند ؛ در بیشتر زبان های هند و اروپایی نقش مهمی را در زایایی ، خلاقیت و واژه سازی یا تصریف واژه ها بر عهده دارند و بنا بر نقشی که ایفا می نمایند بر دو نوع تقسیم می شوند : تکواژهای تصریفی و اشتقاقی ؛ به منظور شناخت تکواژهای تصریفی و اشتقاقی زبان فارسی و سابقه و جایگاه آن ها در ساختمان کلمه و نیز نقشی که این تکواژها درتصریف واژها و ساخت واژه های جدید ایفا می نمایند ؛ ضرورت انجام این تحقیق بیشتر احساس می گردد. هدف این پژوهش بررسی تکواژهای تصریفی و اشتقاقی زبان فارسی و کار کرد آن ها در آثار ناصر خسرو قبادیانی ، به منظور پاسخ بدین سولات می باشد : تکواژهای تصریفی ، بیشتر به کدام طبقه ی دستوری می پیوندند ؟ نسبت تکواژهای تصریفی در آثار ناصرخسرو نسبت به امروز چگونه است ؟ در بین تکواژهای اشتقاقی ، کدام تکواژها کارکرد بیشتری دارند ؟ نسبت پیشوندها و پسوندها به چه صورتی است ؟ نسبت پیشوندها در مقایسه با دوره های بعد چگونه است ؟ در پی بررسی های به عمل آمده ، روشن می گردد که : تکواژهای تصریفی که اکثراً به فعل می پیوندند ؛ در آثار ناصرخسرو نسبت به دورهای بعد کارکرد بیشتری دارند . در میان تکواژهای اشتقاقی وندهای « ای » ، « اِ ، ه » ، « اَنده » و « اَن » بیشترین کاربرد را به خود اختصاص داده اند . تعداد پیشوندها کم و تعداد پسوندها زیاد است . میزان کاربرد پیشوندها ، بویژه پیشوندهای فعلی نسبت به دوره های بعد بیشتر است . روش انجام تحقیق به صورت کتابخانه ای می باشد و تاکنون پژوهشی در این زمینه صورت نگرفته است .