ادبیات پایداری، تحت تأثیر جنبش های دینی و ملّی و نیز با پیدایش انقلاب اسلامی و بروز جنگ تحمیلی و ضرورت دفاع مقدس بیش از پیش رواج یافت و بسیاری از شاعران و نویسندگان متعهد به عنوان سخنگوی آرمان های انقلابی و مردمی و در حمایت از ایثارگران، مضامین پایداری را در آثار خود بیان کردند. حمید سبزواری و محمد علی معلم دامغانی، دو تن از شاعران مشهور ادبیات آیینی، پایداری و انقلاب اسلامی هستند که مضامینی، همچون: جهاد و ایثار و شهادت، فلسفه ی انتظار و حماسه ی عاشورا، حق طلبی و استعمار و استکبار ستیزی را، به ویژه پس از پیروزی انقلاب در اشعارشان آورده اند. سبزواری از جمله شاعران پرگویی می باشد که بیش تر قالب های شعری را در خدمت ادبیات پایداری به کار گرفته است و برای هر مناسبتی در انقلاب اسلامی شعر سروده است، و به همین علّت به شاعر انقلابی مشهور است. امّا محمد علی معلم مضامین پایداری را بیش تر در قالب مثنوی گنجانیده و به «شاعر قبیله ای» معروف شده است. در این جستار، با تجزیه و تحلیل اشعار پایداری حمید سبزواری و مثنوی های محمد علی معلم به بررسی و ارزیابی اصلی ترین ویژگی ها، عناصر، مولفه ها و درون مایه های پایداری در اشعارشان پرداخته می شود. یکی از مولفه های پایداری در شعر حمید سبزواری اهمیّت دادن به موضوع شهادت است. وی برای شهیدان هشت سال دفاع مقدس اشعار فراوانی سروده است، همچنین علاقه ی فراوان حمید به امام و رهبری باعث شده که این موضوع را بیش تر از شاعران دیگر در شعرش بیاورد. امّا محمد علی معلم در مثنوی هایش با سخن گفتن از تاریخ انبیا و آفرینش، به درون مایه های پایداری از قبیل شهادت، عاشورا، انتظار و ... می پردازد. زبان شعر حمید، همان زبان مطنطن و فخیم خراسانی است، گر چه گاهی در غزل هایش به سبک عراقی نزدیک می شود، ولی زبان شعر محمد علی معلم دو جنبه دارد: از یک طرف زبانی است محکم، تکنیکی، پرقابلیت و پرانعطاف و از طرف دیگر، دشواریاب و پرلغت می باشد. وی در مثنوی هایش، با ترکیب سه سبک خراسانی، عراقی و هندی، و آزمودن آن ها در اوزان بلند، به آلیاژی از سبک شعری دست یافته است. کلیدواژه ها: شعر پایداری، محمد علی معلم، حمید سبزواری، انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، شهادت، عاشورا، انتظار.

چکیده سنجر کاشانی از شاعران نام آور سده ی یازدهم هجری است که مراحل زندگی و سبک اشعارش از ویژگی های خاصی برخوردار است. با بررسی غزّلیات سنجر کاشانی درمی یابیم که غزل هایش چنان که از شاعران هم عهدش انتظار می رود،لطیف تر وبا حال تر ازدیگر انواع سخن اوست ودرآن ها همان نازک خیالی ها وظرافت ها که در غزل های شاعران گذشته پیدا شده بود ادامه دارد.جدا ازخصوصّیات سبک شخصی که شاعر داشت، بعضی از سخن شناسان درباره ی اومبالغه کرده اند این پژوهش نظر بر این دارد که یکی از شاعران ادبیّات فارسی را معرّفی کند ، نام او سنجر کاشانی از شعرای آغازین سبک هندی می باشد که شاید جایگاه واقعی خود را در ادبیّات فارسی نیافته است . نگارنده در این پژوهش به نقد و تحلیل اشعار دیوان این شاعر معاصر می پردازد. کلمات و اصطلاحات دشوار در شعر سنجر جایگاه چندانی ندارد و همین باعث روانی و قابل فهم بودن اشعار وی شده است . عمده ترین قالب های شعری او غزل و قصیده و چند قطعه است . در اشعارش از انواع آرایه های لفظی و معنوی و صورخیال مانند تشبیه ،استعاره ،کنایه و مجاز استفاده کرده است. در پژوهش حاضر، دیوان این شاعر توانا مورد تحقیق قرار گرفته و از لحاظ ویژگی های سبکی ، زیبا شناسی و مضامین و... بررسی شده است و از ورای آن ، آراء واندیشه ها و هم چنین شخصیّت شعری و اجتماعی شاعر به پژوهشگران شناسانده شده است . کلید واژه : سنجر کاشانی، سبک هندی، محتوا، مضامین دینی وعرفانی ، موسیقی شعر ، آرایه های ادبی، صور خیال

در این پژوهش اشعار فاطمی پنج شاعرومداح اهل بیت به نام های 1- غلامرضا سازگار 2-سید رضا موّید 3- محمد علی مجاهدی 4-محمد جواد غفور زاده 5-علی انسانی بررسی گردیده است .که همگی جزو شاعران توانای انقلاب در سرودن شعر سنتی با موضوع شعردینی ومذهبی می باشند. ازاین شاعران علاوه بر دیوان اشعار،سروده هایی دارند که دیگران در کتاب ها ونوشته های خود به چاپ رسانده اند. نگارنده در این پژوهش به نقد و تحلیل اشعار این شاعران معاصر می پردازد.با بررسی اشعار شان مشخص گردید که مدایح دینی ومذهبی بخش زیادی از اشعار آن ها را در بر می گیرد.وعلاوه بر مضامین دینی ، نصایح اخلاقی و مضامین عارفانه نیز در دیوان اشعارشان به چشم می خورد ولی اشعار توصیفی وعاشقانه در شعر این گونه شاعران جایگاه چندانی ندارد واصلاً دیده نمی شود . این پنج شاعر در اشعارشان از انواع آرایه های لفظی ومعنوی وصورخیال مانند تشبیه ،استعاره،کنایه ومجاز استفاده کرده اند. در بین بحورعروضی به کار رفته دردیوانشان ،بحررمل،هزج ومضارع از بسامد بالایی برخورداراست. کلمات واصطلاحات دشوار درشعرشان جایگاه چندانی ندارد وهمین باعث روانی وقابل فهم بودن اشعار آن ها شده است. عمده ترین قالب های شعری آن ها غزل وچند مثنوی وبه ندرت چند رباعی دیده می شود . کلید واژه ها: شعر فاطمی ،شاعران معاصر، شعر سنتی،آرایه های ادبی،صور خیال