نام پژوهشگر: زهرا روحی سنگتابی

تحلیل مردم شناختی تحولات پوشش زنان تهران در قرن اخیر (با نگاهی ویژه به دوران قاجار تا کشف حجاب)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - پژوهشکده علوم اجتماعی 1391
  زهرا روحی سنگتابی   همایون سپهر

لباس پوشیدن سابقه ای به اندازه حیات انسان دارد و جز پیروان یکی از مکاتب فکری که بر لزوم برهنه زیستی پای می فشارند همه افراد به نوعی آن را تجربه می کنند. لباس , افزون بر حفظ انسان از سرما و گرماو یاری دادن وی در حفظ عفت و شرم , در آراستگی و زیبایی آدمی نیزنقش مهمی ایفا می کند و می توان آن را نشان دهنده گرایش اعتقادی فرد و وابستگی وی به فرهنگی خاص دانست . یکی از امتیازات انسان , در مقایسه با موجودات دیگر تهیه پوشش مناسب است.بر این اساس ,لباس پوشیدن جزئی از شئون انسانی است هر گاه ما بتوانیم تبدیل انسان جنگلی و غارنشین را به انسان متمدن امروزی مورد برسی قرار دهیم تا اندازه ای خواهیم توانست به چگونگی پوشاک او و علل تغییر فرم آن پی ببریم و این میسر نیست مگر به کمک علم مردم شناسی و باستان شناسی. پوشش زن و مرد ایرانی از جمله مسایلی است که از دوران باستان دارای اهمیت بوده زیرامردم ما حامل فرهنگی غنی و ریشه دار با آمیزه ای ازاعتقادات دینی ونگرش تاریخی هستند. .پوشش و لباس مبین تحولات یک جامعه و در عین حال بیانگر تفاوتهای فرهنگی،اعتقادی واقتصادی است که در میان اقشار آن جامعه وجود دارد. در پژوهش حاضر توجه بیشتر به تغییر و تحولات لباس زنان تهران از دوره قاجار تاکشف حجاب می باشد زیرا بررسی تاریخ به منظوراطلاع از تحولات لباس زنان نشان می دهد که ناصرالدین شاه قاجار ورضاخان پهلوی بیشترین تأثیر را بر این تغییر و تحول داشته اند . لباس زنان در تهران قدیم عبارت بود از: شلیته کوتاه یا بلند ، شلوار تنگ ، پیراهن کوتاه یقه بسته ، ویل نیم تنه ،چار قدو بیرون از خانه چاقچوروچادر می پوشیدند ، اما تعداد لباس زنان امروز تهران تحت تآثیر اشاعه فرهنگی،نمادگرایی وکارکرد نسبت به گذشته کم تر شده و شامل انواع بلوزودامن یا پیراهن ویا بلوزو شلواراست و برای بیرون رفتن از منزل موظف به حفظ حجاب شرعی هستند .اغلب زنان تهران در انتخاب نوع پوشش و لباس به شرایط آب و هوایی، باورها و اعتقادات دینی ، سطح اقتصادی وکارکرد متناسب توجه دارند. کلید واژه ها : پوشش ، لباس ، فرهنگ ، اعتقادات ،حجاب ، چادر ، پیراهن .