نام پژوهشگر: [email protected] یزدانی

بررسی اثر فیتواستروژنها (جنیستین و اکوال) بر روند رشد تولید مثلی در فیل ماهی ماده پرورشی و مدل سازی آن با شبکه های عصبی مصنوعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده مرتع و آبخیزداری و شیلات و محیط زیست 1392
  ایوب یوسفی جوردهی   محمود بهمنی

با توجه به طولانی بودن دوره رسیدگی جنسی در فیل ماهی، این مطالعه با هدف بررسی اثرات غلظت های مختلف فیتواستروژن های جنیستین و اکوال بر برخی شاخص های رشد و تولیدمثلی 54 قطعه فیلماهی ماده 5 ساله پرورشی طی یکسال انجام پذیرفت. فیلماهیان با استفاده از غلظت های 0، 2/0، 4/0، 8/0 و 6/1 گرم جنیستین و اکوال در هر کیلوگرم از جیره های حاوی درصد پروتئین مشابه (45 درصد) و میزان انرژی مشابه (5/19 مگاژول در کیلوگرم) و در حوضچه های بتونی طی یک سال تغذیه شدند. نمونه برداری بافتی و خونی به صورت فصلی صورت گرفت. میانگین وزن و طول فیلماهیان در همه تیمارها در انتهای دوره نسبت به ابتدای دوره آزمایش افزایش یافت. بطوریکه از 3/0±25/13 کیلوگرم به 6/0±26/29 کیلوگرم و از 2/1±3/140 سانتی متر به 3/1±4/163 سانتی متر در انتهای دوره رسید که در وزن دارای اختلاف معنی دار بود (05/0p<). شاخص های رشد از قبیل ضریب رشد (gr)، ضریب رشد ویژه (sgr)، ضریب تبدیل غذایی (fcr)، افزایش وزن بدن (bwi) و ضریب کارایی پروتئین (per) تغییرات معنی داری در تیمارهای مختلف نشان نداد (05/0<p). بیشترین رشد تخمدان (6/64 درصد) در تیمار اکوال با غلظت 4/0 گرم در کیلوگرم مشاهده گردید. برخی شاخص های تولید مثلی از قبیل میانگین قطر اووسیت ها، سطوح تستوسترون (t) و استرادیول (e2) بطور معنی داری در تیمار اکوال با غلظت 4/0 گرم در کیلوگرم در انتهای دوره نسبت به ابتدا افزایش یافت (05/0p<). در حالیکه سطح پروژسترون اختلاف معنی داری در بین غلظت ها نشان نداد (05/0<p). سطوح 17 بتا – استرادیول در برخی از غلظت های جنیستین و اکوال بطور معنی داری در انتهای دوره افزایش یافت و به حداکثر (04/1±6/12 نانوگرم در میلی لیتر) در تیمار اکوال با غلظت 4/0 گرم در کیلوگرم رسید (05/0>p). سطوح برخی شاخص های بیوشیمیایی از قبیل کلسترول، کلسیم و فسفر در غلظت های جنیستین افزایش یافت، در حالیکه در غلظت های اکوال که اثرات استروژنیک قویتری داشتند، در انتهای دوره کاهش یافت. ارتباط معکوسی بین سطوح آلکالین فسفاتاز (alp) و فسفر مشاهده گردید. در مقایسه، تأثیر استروژنیک اکوال نسبت به جنیستین بیشتر بود. بنابراین، با توجه به نتایج حاصل میتوان از اکوال با غلظت مناسب به عنوان یک ماده افزودنی به جیره مولدین فیل ماهی پرورشی به منظور کاهش دوره بلوغ جنسی استفاده کرد. شبکه عصبی مصنوعی مورد استفاده توانست شاخص وزن فیل ماهیان را با دقت 957916945/0 مدلسازی کند. دقت مدلسازی در خصوص شاخص های تولید مثلی از قبیل قطر تخمک معادل 954294652/0 و هورمونهای استرادیول، تستوسترون و پروژسترون به ترتیب معادل 829910724/0، 84762285/0 و 930741517/0، در مورد سطوح فسفر و آلکالین فسفاتاز با دقت بسیار بالایی به ترتیب معادل 996586805/0و 983779492/0 بود. دقت مدلسازی در خصوص سطوح کلسیم معادل 869076698/0 بود. کمترین دقت مدلسازی در خصوص سطوح کلسترول و معادل 76433001/0 بود. بر اساس نتایج حاصل، امکان مدلسازی اثرات فیتواستروژنهای جنیستین و اکوال بر برخی شاخص های رشد و تولید مثلی با دقت بالا وجود دارد.