نام پژوهشگر: رزاق کریمی راد

برسی احتمال وجود دیوکسین در لاشه ی گاو و طیور و منشا آن در دامداریهای استان زنجان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده کشاورزی زنجان 1391
  رزاق کریمی راد   محمدطاهر هرکی نژاد

2،3،7،8-تتراکلرو دی بنزو-پی-دیوکسین (tcdd یا tetra chlorine dibenzo-p-dioxin ) به عنوان سمی ترین ترکیب شناخته شده است که به دلیل سمیت زیاد ، پایداری و مقاومت بالایی که در محیط دارد توجه محققین را به خود جلب کرده است . در انسان و سایر مهره داران به عنوان عامل سرطان زا شناخته شده است. این ماده در بافت چربی حیوانات تجمع یافته و باعث نقص سیستم ایمنی، اختلال در رشد و نمو، آسیب به سیستم عصبی مرکزی و محیطی، اختلالات غدد درون ریز شامل دیابت، اختلالات تیروئیدی و همچنین باعث کاهش عملکرد تنفسی، برونشیت و تغییر سطح تستسترون می شود. در کشورهای مختلف این ترکیب در تولیدات دامی مشاهده شده است و خسارات زیادی به بار آورده است.در آلمان کشف دیوکسین 2011 منجر به بسته شدن 4700 واحد گوشتی شد در همین راستا هزاران جوجه جمع آوری و1000 فاز مربوط به تولید گوشت جمع آوری گردید. در آلمان بالای 3000 تن از مواد افزودنی به خوراک دام حاوی دیوکسین شناخته شده که 527 تن از این مواد وافزودنی ها به شکل چربی بوده است در همین راستا کره جنوبی و روسیه واردات خود را از آلمان قطع کردند در جامعه پیشرفته تعداد ترکیبات آلی که به محیط زیست به صورت زباله اضافه می شوند در حال افزایش است. بیشتر آن ها به طور طبیعی تجزیه می شوند یا توسط فرآیندهای تصفیه شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی سمیت زدایی و دوباره به محیط زیست برمی گردند. از میان این ترکیبات آلی خطرناک دیوکسین ها به خاطر سمیت زیاد پایداری و مقاومت بالایی که در محیط دارند از اهمیت بالایی برخوردار می باشند تجزیه و تحلیل دیوکسین تنها در محدودی از آزمایشگاه جهان صورت می گیرد و این آزمایشگاه ها بیشتر در کشورهای صنعتی واقع شده است. هزینه تجزیه و تحلیل نمونه های بیولوژیکی با توجه به نوع نمونه بالاست (1700 دلار آمریکا )، برای نمونه خون 2500 دلار و برای ارزیابی جامع انتشار دیوکسین از زباله سوزها به چندین هزار دلار نیاز است .