نام پژوهشگر: محمودرضا توکلی محمدی

بررسی عنصر طبیعت در شعر جمیل صدقی الزهاوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  شیما خدادادی   مهدی ناصری

شعر به عنوان یکی از مهمترین نماد های ادبیات و طبیعت به عنوان جزء جدایی ناپذیری از آن به شمار می آید. شعری که از طبیعت سخن بگوید در همه ی دوره ها مورد نظر شاعران بوده است؛ جمیل صدقی الزهاوی از شاعران معاصر است که در سال 1863م در بغداد دیده به جهان گشود، وی در آثارش توجه خاصی به طبیعت داشته، پایان نامه حاضر به بررسی «طبیعت در اشعار جمیل صدقی الزهاوی» اختصاص داشته و در این راستا به کنکاش نقش طبیعت و اهمیت آن در دیدگاه شاعر و انعکاس این امر در اشعار وی می پردازد. با توجه به اینکه مبحث طبیعت در شعر جمیل صدقی الزهاوی هنوز به صورت جداگانه و مستقل بررسی نشده؛ این پایان نامه از یک طرف ما را با دیدگاه شاعر به طبیعت و نقش آن در ادبیات شعری وی آشنا کرده و از طرف دیگر راه را برای ادامه ی این مسیر توسط ادب دوستان و پژوهشگران دیگر باز می نماید. بنابراین هدف از این پژوهش آشنایی خواننده با رویکرد زهاوی به طبیعت و بازتاب عناصر آن در شعر وی می باشد. روش انجام کار در پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای بوده و در فصل سوم از شیوه ی توصیفی- تحلیلی نیز استفاده شده است. سر انجام این پژوهش بعد از مطالعات نهایی و اتمام فیش برداری های لازم در سه فصل به انجام رسید؛ فصل اول به موضوع آشنایی با شعر طبیعت، عناصر این شعر در دو زمینه طبیعت جاندار و طبیعت بی جان و بررسی هریک از این عناصر اختصاص داشته و در ادامه به بررسی شعر طبیعت در عصرهای مختلف ادب عربی می پردازد، فصل دوم اختصاص به زندگینامه شاعر و معرفی آثار او دارد و فصل پایانی به بررسی پژواک طبیعت در دو قالب طبیعت بی جان از جمله آسمان، خورشید، باغ، ستاره و ... و طبیعت جاندار از قبیل بلبل و کبوتر در اشعار جمیل صدقی الزهاوی می پردازد. مواردی مانند تأکید بیش تر شاعر در وصف طبیعت، به موضوع طبیعت بی جان، قدرت تصویرگری بالا در وصف طبیعت و تنوع و گستردگی عناصر طبیعت در اشعار او از جمله نتایجی است که در این راستا به دست آمده است.