نام پژوهشگر: مصطفی پورنورعلی

آنالیز کروموزومی دو نژاد از گاومیش های ایران (مازنی و آذری)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1392
  مصطفی پورنورعلی   فرهاد مشایخی

جانورشناسان گاومیش را به عنوان دام آینده معرفی کرده و ادعا می کنند که نسبت به سایر دام ها از پتانسیل و سودمندی بیشتری برخوردارند. گاومیش های رودخانه ای، نقش مهم و تاثیرگذاری در اقتصاد خانواده های روستایی بازی می کنند. توانایی این جانوران در تولید شیر، گوشت و همچنین نیروی کار آنها سبب پرورش این دام در مناطق روستایی شده است. در این پژوهش، سیتوژنتیک جمعیت گاومیش های مازنی در مقایسه با جمعیت گاومیش های آذری مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های خونی از ده ( 5 نر و 5 ماده) گاومیش مازنی و سی ( 15نر و 15 ماده) گاومیش آذری جمع آوری شد. گاومیش های مازنی متعلق به استان مازندران و گاومیش های آذری متعلق به استان های آذربائیجان غربی و شرقی و اردبیل هستند. نمونه های خونی در دمای 37 درجه به مدت 72 ساعت و در حضور فیتوهماگلوتینین کشت داده شدند و گستره های متافازی بر روی لام تهیه گردید. از گیمسا برای رنگ آمیزی کروموزوم ها استفاده شد. گاومیش مازنی و آذری کاریوتایپ مشابه با عدد دیپلوئید 2n = 50 را نشان دادند. تعداد بازوان (nf) در جنس نر و ماده، 60 بدست آمد. انواع کروموزوم شامل 10 ساب متاسانتریک / متاسانتریک و 40 تلوسانتریک بوده که کروموزوم x بزرگترین کروموزوم تلوسانتریک و کروموزوم y یکی از کوچکترین کروموزوم های تلوسانتریک بدست آمد. طول نسبی کروموزوم ها در گاومیش مازنی، بین 17/2 تا 20/7 و در گاومیش آذری بین 21/2 تا 55/6 متغیر بود. همه کروموزوم های هر دو جمعیت طبیعی بودند. فرمول کاریوتایپی گاومیش های مازنی و آذری بصورت زیر می باشد : 2n (50) = 4m + 6sm + 38t + sex chromosome بنابراین، گاومیش های مازنی و آذری هر دو رودخانه ای هستند و نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که هیچ تفاوتی بین کاریوتایپ گاومیش های مازنی و آذری وجود ندارد.