نام پژوهشگر: نجمه جعفری راد

مطالعه نمادشناسانه نقش و رنگ در پته کرمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1392
  نجمه جعفری راد   مهرانگیز مظاهری تهرانی

پته دوزی، تجلی باورهای اعتقادی و فرهنگی خطه کرمان با حفظ ارزش های هنری و نمادین است. زنان هنرمند کرمانی با مهارت های خود، شال را صحنه جلوه گری نیازها، آرمان ها، آلام و خواسته هایی می سازند که ریشه در اعتقادات ایشان دارد. در حقیقت نقوش و رنگ های پته حکایت از ارتباط این هنر با باورها و فرهنگ مرسوم منطقه دارد؛ که در نهایت امر، به مدد سوزن و ریس به منصه ظهور می رسند. این پژوهش بر مبنای این فرضیه که نقش و رنگ در هنر پته دوزی کرمان مبتنی بر فرهنگ و اقلیم مردم منطقه می باشد، شکل گرفته است و با رویکردی نمادشناسانه به مطالعه و بررسی نقوش آن می پردازد. درصدد یافتن رابطه معنادار میان نقوش و رنگ های هنر پته به تحلیل این نقش ها، رنگ ها و مفاهیم آن ها با مراجعه به فرهنگ، اعتقادات و باورهای رایج مردم کرمان پرداخته شده که ماحصل این جستجو نشان دهنده جایگاه تعیین کننده اعتقادات مردم و اقلیم منطقه در شکل گیری نقش ها و رنگ های پته است. تا آن جا که هنرمند در صدد نشان دادن تصویر آرمانی خود از طبیعت به نقش پردازی بهشت گونه پته پرداخته و آن جا که خواسته ها و نیازمندی های خود را از طبیعت مطالبه می کند، از نقوش پرندگان که در معنای نمادین خود نشان از طلب باران می باشند، بهره برده است و در مواردی که آلام و دردهای خود را بر پته می دوخته زمینه شال را یک سره از نقوش بته ای که در ژرفای خود باردار معنای نمادین است، تصویرگری می کند. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش مطالعه کتابخانه ای، اسنادی(تصویری) و مصاحبه با اساتید فن بوده است؛ که به دنبال آن از طریق توصیف و تشریح یافته های تحلیل دسته بندی شده اند.