هزاره سوم قبل از میلاد در بلوچستان، به¬خصوص در قسمت¬های جنوبی مکران، از ناشناخته¬ترین دوره¬های باستان¬شناسی ایران است. در حقیقت هدف از ارائه چنین موضوعی به عنوان موضوع پایان نامه مطالعه الگوهای استقراری محوطه¬های هزاره سوم قبل از میلاد بلوچستان در حوزه رودخانه کاجو در نیکشهر(بخش قصرقند) است که از دیدگاه شیوه معیشت، روابط فرهنگی و ... مورد بررسی قرار می¬گیرند. با توجه به مقایسه¬های انجام شده می¬توان گفت که در سرتاسر استقرار¬های هزاره¬سوم ق.م درحوزه آبریز کاجو شیوه استقرارها تابع یک¬سری الگوهای مشخص است و در هر کدام طیف مواد فرهنگی دیده شده چندان متنوع نیست. بررسی¬های اخیر و تجزیه و تحلیل داده¬ها بیان می¬کند که محیط جغرافیایی منطقه مورد مطالعه (قصرقند)،به¬خصوص قسمت¬های جنوبی به دلیل داشتن دو ویژگی عمده یعنی خاک حاصلخیز و منابع دائمی آب تاثیر زیادی بر شکل گیری استقرار¬های عصرمفرغ در حوزه رودخانه کاجو داشته است و الگوهای استقراری با توجه به مواد سطحی( داده¬های سفالین محوطه¬ها) به دست آمده و ویژگی¬های جغرافیایی وداده¬های gis از هرکدام از این محوطه ها، دارای ویژگی¬هایی است، که در ارتباط¬ مستقیم با محیط پیرامون آنها می¬باشد. همچنین تحلیل سفال¬های به دست آمده نشان می¬دهد که عامل روابط فرهنگی و بازرگانی بین منطقه¬ای نیز در شکل¬گیری محوطه¬های هزاره سوم قبل از میلاد بلوچستان موثر بوده است. در نتیجه سه عامل اساسی را می¬توان در شکل گیری محوطه¬های عصر مفرغ(هزاره سوم قبل از میلاد) در حوزه رودخانه مذکور بر شمرد؛ الف) منابع مطمئن آبی ب) خاک مناسب برای کشاورزی پ) قرار گرفتن بر سر راه¬های ارتباطی