نام پژوهشگر: سمیه شرفی جم

فطرت الهی از دیدگاه آیات و روایات اسلامی و مفسرین بزرگ شیعه (قدیم و معاصر)
پایان نامه سایر - دانشکده علوم حدیث - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  سمیه شرفی جم   علی افضلی

عقید? شیعه در مورد فطرت الهی این است که فطرت بخشی از منطق خداشناسی دینی است که همراه با بخش های دیگر، مجموعاً طریق اصیل خداشناسی را نشان می دهد. نکت? حائز اهمیت در این بحث این است که خداوند رحمان بندگان خویش را در اصولی ترین بنیان اعتقادی رها نکرده و حوالت آنان را به معارف بشری واگذار نکرده بلکه از نخستین قدم خلقت انسان و حتی قبل از خلقت جسمانی انسان در چندین مرحله بنیانی ترین معارف را که اساس آن معرفت توحیدی می باشد بالعیان به او نمایانده و با این کار حجت را هم بر او تمام کرده است. در این پژوهش سعی شده تا دیدگاه قرآن و روایات رسیده از پیامبر و امامان شیعه در باب فطرت الهی بررسی شود. و در نهایت نشان داده شده که این اصل اعتقادی در حداقل چهل آی? قرآن ریشه دارد و روایات فراوانی نشان دهند? تواتر معنوی آن هستند. همچنین با مراجعه به تفاسیر مهم شیعه، نصوص و شواهدی جمع آوری شده که بیانگر اعتقاد اکثر مفسران به این اصل اعتقادی است. ولی مع الاسف در مباحث رسمی و کلامی پیشینیان یا اصلاً مطرح نشده و یا به طور جدی بدان پرداخته نشده است. در سال های اخیر نیز که برخی بدان پرداخته اند غالباً در میان ادل? اثبات خدا به عنوان دلیلی ناکافی مطرح شده است. در این رساله پیوند میان فطرت توحیدی با عوالم پیشین به طور مبسوط با استناد به آیات و روایات مطرح گردیده، همین طور برای مقایسه با اندیشه های سایر مکاتب در روش کسب معرفت توحیدی به بیان روش فلسفه و عرفان پرداخته شده است و آرای برخی فیلسوفان معاصر پیرامون فطرت نقد و بررسی شده است. در پایان به برخی شبهات پیرامون فطرت توحیدی و نیز عوالم پیشین پاسخ داده شده است.