نام پژوهشگر: فاطمه غضنفریان

تاثیر توده های درختی و درختچه ای بر خصوصیات بانک بذر خاک مراتع مشجرخشک میمند کرمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی 1392
  فاطمه غضنفریان   رضا عرفانزاده

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر تاج پوشش گونه های درختی و بوته ای بنه (pistacia atlantica)، بادام کوهی (amygdalus scoparia) و بادام خاکستری (amygdalus eburnea) بر ویژگی های بانک بذر خاک (تراکم، تنوع، غنا و تشابه بانک بذر خاک با پوشش سطحی) انجام شد. نمونه برداری در منطقه میمند واقع در شهرستان شهربابک کرمان انجام شد. تعداد 10 پایه از هر گونه انتخاب گردید، سپس در زیر تاج پوشش هر پایه و خارج آن به صورت زوجی یک قطعه نمونه مستقر گردید. نمونه برداری خاک از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی متر در هر قطعه نمونه صورت گرفت. نمونه های خاک به منظور جوانه-زنی در گلخانه قرار داده شد و بذر های جوانه زده شناسایی گردید. سپس تراکم بانک بذر خاک بر حسب تعداد در متر مربع ارائه شد و تشابه بانک بذر خاک با پوشش رو زمینی با استفاده از شاخص تشابه سورنسون محاسبه شد. همچنین شاخص غنای مارگالف و تنوع گونه ای شانون در هر قطعه نمونه محاسبه گردید. از glm جهت بررسی تاثیر نوع گونه چوبی، تاج پوشش آنها و عمق نمونه برداری بر خصوصیات بانک بذرخاک استفاده شد. از آزمون z ویلکاکسون وt جفتی برای مقایسه ی زوجی خصوصیات بانک بذر بیرون و زیر تاج پوشش گونه های چوبی استفاده شد. نتایج نشان داد که در زیر تاج پوشش گونه pistacia atlantica تراکم بانک بذر بیشتری نسبت به سایر گونه ها وجود داشت. همچنین تراکم بانک بذر خاک در زیر هر سه گونه درعمق 5-0 نسبت به عمق 10-5 اختلاف معنی داری داشت. با توجه به نتایج آزمون z ویلکاکسون تراکم بذور زیر تاج پوشش بیشتر از بیرون آن در گونه ها بود. بیشترین میزان غنای گونه ای بانک بذر خاک در زیر اشکوب گونه pistacia atlantica بود. نتایج آزمون t بیانگر تاثیر مثبت تاج پوشش گونه ها بر تنوع بانک بذر خاک بود. در مورد تشابه بانک بذر با پوشش روزمینی نیز بیشترین میزان مربوط به گونه pistacia atlantica بود و با توجه به نتایج آزمون z ویلکاکسون تشابه بذور زیر تاج پوشش با پوشش سطحی بیشتر از بیرون آن در درختان بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که تاج پوشش درختان در مناطق خشک تاثیر مهمی بر بانک بذر خاک و حفظ و نگهداری بذور سایر گیاهان دارد. می توان از این ذخیره بذری طبیعی جهت بازسازی مناطق تخریب یافته استفاده کرد. بنابراین حفظ و نگهداری این تک درختان (بوته ها) در مناطق خشک مهم می باشد.