چکیده بسیاری از جمعیت آهوان و بزان کشور را جمعیت های کوچک اندازه تشکیل داده است که شکار توسط انسان و بیماری ها از جمله خطرات پیش روی آن ها محسوب می شوند. شناخت آناتومیک این حیوانات اولین قدم برای پرورش و حفاظت آهوان است که اکنون جز گونه های تحت حفاظت به شمار می آیند. مطالعات متعددی بر روی جمجمه نشخوارکنندگان صورت گرفته است که عمده آن ها بر روی نشخوارکنندگان اهلی مانند گاو ، گوسفند و بز بوده و سال هاست در کتب آناتومی در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. شرایط بحرانی این گونه ها مانع از این شده است تا مطالعات تهاجمی بر روی آن ها صورت بگیرد. بنابراین غیر تهاجمی و به کمک تصویربرداری تشخیصی بوده است. در این مطالعه به بررسی آناتومیک تعدادی جمجمه جبیر و بزکوهی پرداخته ایم که به دلایل غیر مرتبط با ساختارهای سر تلف شده بودند. مطالعه حاضر نشان داد که شکل جمجمه جبیر و بز کوهی اختلافاتی با جمجمه نشخوارکنندگان اهلی دارند. اختلافات به دست آمده در این مطالعه می تواند تایید کننده ی تطابق های آناتومیک این حیوان با محیط زندگی خود و شرایط رفتاری آن باشد. واژه های کلیدی: آهو- بز کوهی-جمجمه- کالبد شناسی