نام پژوهشگر: لیلا مصطفوی زاده اردستانی

تعیین شایستگی مراتع قشلاقی شور روی دشت گمیشان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده منابع طبیعی گرگان 1392
  لیلا مصطفوی زاده اردستانی   غلامعلی حشمتی

تعیین شایستگی مرتع برای اهداف مختلف، در جهت مدیریت اصولی و ضامن توسعه پایدار است که بر اساس آن می-توان به انتخاب نوع دام متناسب با مرتع رسید. وسعت قابل توجهی از اراضی استان گلستان را گیاهان شورروی در بر می-گیردکه محل چرای گوسفند و شتر می باشد. هدف از این پژوهش تعیین شایستگی مراتع قشلاقی شورروی دشت گمیشان با تیپ غالب halocnemum strobilaceum- aleuropus lagopoides بود. این تحقیق با استفاده از روش fao در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی در منطقه دشت گمیشان استان گلستان صورت پذیرفت. در بررسی شایستگی مرتع از نظر پوشش گیاهی پارامترهای تعیین تیپ، تولید و به دنبال آن وضعیت، گرایش و ظرفیت مرتع، برای تعیین شایستگی مرتع از نظر منابع آب، پارامترهای فاصله از منابع آب، کیفیت و کمیت آن و در نهایت برای تعیین شایستگی مراتع از نظر حساسیت خاک به فرسایش که با استفاده از روش epm انجام شد، پارامترهای شیب و حساسیت خاک و سنگ به فرسایش مورد استفاده قرار گرفت. با تلفیق زیر مدل های شایستگی مرتع از نظر علوفه قابل برداشت، منابع آب و فرسایش مدل شایستگی نهایی مرتع از نظر چرای گوسفند و شتر به وسیله سامانه اطلاعات جغرافیایی تعیین شد. مدل نهایی شایستگی مرتع برای استفاده گوسفند نشان داد که 69/38 درصد از وسعت منطقه دارای شایستگی کم (3s) و 31/61 درصد فاقد شایستگی (n) می باشند. از بین کلیه خصوصیات مطالعه شده مربوط به زیر مدل ها، مهمترین عامل محدود کننده شایستگی مراتع برای چرای گوسفند پارامتر فاصله از منابع آب و مهمترین عامل کاهش دهنده شایستگی تولید قابل برداشت می باشد. نتایج حاصل از بررسی مدل نهایی شایستگی مرتع برای استفاده شتر نشان داد که 36/66 درصد در طبقه شایستگی متوسط (2s)، 79/23 در طبقه شایستگی کم (3s) قرار گرفت و 85/9 درصد از منطقه فاقد شایستگی (n) است. از عوامل کاهش دهنده شایستگی مرتع برای چرای شتر مربوط به شایستگی منابع آب می باشد که با بررسی نقشه شایستگی منابع آب برای شتر این عامل فاصله از منابع آب تعیین گردید.