نام پژوهشگر: بهاره عطایی

بررسی ارتباط بین درک استعارات، نظریه ذهن و کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  بهاره عطایی   شهلا شریفی

در نوشته های زبان و تکلم همواره گزارش شده است که بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا در انتخاب سطح معنایی عبارات استعاری دچار تردید و مشکل می شود. درک استعاره نیازمند مهارت شناختی درک انتزاعی است. برای درک درست استعاره باید بتوان هدف و مقصود گوینده را فهمید. نظریه ذهن نیز از جمله دیدگاه هایی است که در روان شناسی پیرامون ذهن خوانی یا تصویر کردن حالات ذهنی خود و دیگران مطرح می شود. کارکردهای اجرایی از دیگر مهارت های شناختی است که درک انتزاعی را نیز دربرمی گیرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی سه مهارت درک استعارات (با توجه به معنایی که استعاره در زبانشناسی شناختی دارد)، نظریه ذهن و کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا است. به این منظور تعداد 21 بیمار اسکیزوفرن بستری در بیمارستان ابن سینا مشهد در تابستان سال 1392 به روش نمونه گیری در دسترس براساس معیار تشخیصی dsm-iv-tr انتخاب شدند و از نظر سه متغیر درک استعارات، نظریه ذهن و کارکردهای اجرایی نسبت به همتایان بهنجار مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش از آزمون های درک استعارات، خواندن ذهن در چشم ها، آزمون ویسکانسین و استروپ استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری تی، آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان درک استعارات در بیماران اسکیزوفرن به طورمعناداری پایین تری از افراد بهنجار است، نظریه ذهن نیز در بیماران مبتلا به اسکیزونیا به طور معناداری پایین تر از افراد بهنجار قراردارد و کارکردهای اجرایی در بیماران اسکیزوفرن به طورمعناداری پایین تر از افراد بهنجار است و بین این سه مهارت در بیماران اسکیزوفرن رابطه معناداری وجود دارد. نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر با مطالعات پیشین در این زمینه همراستا بود.